تلاش
های فرهنگی ایرانیان در انگلستان
بخش
بیست و یکم
محمود کویر
هنر عشایر ایران
نمايشگاهي از
كتابهاي پرويز تناولي، مجسمهساز و كارشناس آثار دستبافت عشاير ايران و دكتر طاهر
صباحي كارشناس بافتههاي عشايري در حاشيه نخستين كنفرانس بينالمللي هنر در ادينبرگ
برگزارشد. اين نمايشگاه بخشي از همايشي بود كه روز چهارشنبه در مورد هنرهاي عشاير
ايران تشكيلشد.
عناوين برخي از
كتابهاي تناولي كه در اين نمايشگاه عرضه شدند، عبارتند از:
گبه: هنر زير
پا، تهران (2004)، كفپوشهاي ايراني، لندن (2002)، دستبافتهاي عشايري و روستايي
ورامين، تهران (2001)، يراقها و زينتآلات اسب و شتر عشاير ايران،تهران (1998)،
سفره كامو، تهران (1998)، شاهان، قهرمانان، عاشقان، لندن (1994)، شاهسون: قاليچهها
و بافتههاي ايراني، نيويورك، سوئيس (1985).
دكتر صباحي
علاوه بر عرضه چندين كتاب پيرامون صنايع دستي ايران چندين نسخه مجله «گره» را كه
به زبان انگليسي درباره قاليچهها و فرشهاي ايران در ايتاليا منتشر كردهبود،در اين
نمايشگاه ارايه داد.
براي نمايش تصويري از زندگي عشاير ايران، نمونههايي از آداب و
رسوم زنان عشاير در حاشيه اين كنفرانس به نمايش گذاشتهشد. رنگهاي زنده و شاد به
كار رفته در لباس عشاير و مليلهدوزي و سوزندوزيهاي لباسهاي بلوچي بسيار مورد توجه
بازديدكنندگان قرارگرفت.
***
کنفرانس هنر
در لندن
نخستين كنفرانس
بينالمللي نقش هنر در جامعه به پشتيباني بنياد علوي و سازماندهي دكتر سيما صديق،
پروفسور ايراني دانشگاه سكردهارت از 24 تا 27 مرداد در دانشگاه ادينبرگ (اسكاتلند)
برگزار شد.
هدف از تشكيل
اين كنفرانس ايجاد فضايي براي همانديشي، بحث و تبادل نظر و تبيين و برجسته كردن
نقش هنرمندان در شكلگيري جوامع و تغييراتي كه آنها در طول قرنها منشا اثر بودهاند،
با بررسي روابط متقابل بين هنرمندان و جوامع بود. علاوه بر اين، جنبههاي ديگر هنر
با هدف احياي هنر بومي همگام با رشد مهارتهاي هنرمندان معاصر مورد توجه قرارگرفت.
در اطلاعيه اين
كنفرانس آمده است:« با توجه به اين كه موضوع اصلي اين كنفرانس مسائل مرتبط با
اجراي هنر است، اين كنفرانس تمامي ابعاد هنرهاي کاربردي را مورد بررسي قرار داد.
به منظور ترغيب جهانيان به يادآوري اين مساله كه چگونه اشكال
مختلف توصيف و عرضه خلاقانه با مفاهيم و كاركردهاي اجتماعي درهم ميآميزد، مرور
نقشهايي كه هنرمندان هميشه در جهت بخشيدن به خواستهاي اجتماعي ايفا كردهاند و عامل
ايجاد تغيير در جوامع خود بودهاند، همچنين
بررسي تاثير و نفوذ
آنها در عرصه سياستگذاريها، و کاربرد هنر، به عنوان موضوعات محوري كنفرانس امسال
برگزيده شده اند. هنرمندان تنها از طريق آثار هنري خود ميتوانند اعتراض خود را
نسبت به بيعدالتي در جامعه نشان داده و در ايجاد تغييراتي كه از نظر آنها ضروري و
حياتي به شمار ميآيد، نقش ايفا كنند. هنرمندان از آن جايي كه از دريچهاي متفاوت به
جامعه مينگرند و نظرات خود را ابراز ميكنند و از طريق آثارشان ضرورت تغيير جامعه و
برقراري صلح و عدالت را به همگان اعلام ميكنند، غالبا بهاي سنگيني از نظر شخصي و
حرفهاي براي به ثمر رساندن اين كار ميپردازند.»
در اين كنفرانس
هنري علاوه بر توجه به تجربيات گذشته، به منظور پيشگيري از كمرنگ شدن نقش موثر
هنرمندان در تغييرات اجتماعي، مسائل مربوط به آنان مورد بحث و بررسي قرار خواهد
گرفت. كنفرانس هنر امسال به ابتكار و حمايت يک مرکز استراليايي که يک مرکز تحقيقاتي
و انتشاراتي خصوصي ، برگزار شد.
كنفرانس با نطق
افتتاحيه دكتر ترسابرمن، مدير اجرايي كنفرانس هنر آغاز شد. وي در سخنان خود ضمن
ارائه مقدمه کوتاهي درباره کنفرانس هدف از انتخاب موضوع هنرهاي کاربردي را براي
کنفرانس امسال تشريح کرد.
برمن اظهار
داشت:« اين عنوان مفهوم گستردهاي را دربردارد وبراي توجه به بحثهاي فعلي درمورد
جايگاه هنر در زندگي روزمره انتخاب شده است.»
وي همچنين با
اشاره به اين نکته که برپايي چنين اجلاسهايي مي تواند خالق فضايي براي انجام
گفتگوهاي آزاد در مورد تمامي جنبه هاي هنري باشد، افزود:« هنرهاي کاربردي چهارچوبي
است براي انديشيدن درباره اينکه چگونه مي توان توليدات خلاقانه را با کارکردها و
مفاهيم اجتماعي مرتبط ساخت.»
کنفرانس با بحث و تبادل نظر بين هنرمندان و
کارشناسان حاضر پيرامون موضوعات مطرح شده، ادامه يافت. هدف از اين گفتگوها رسيدن
به دستورالعمل و برنامه مشخصي براي کنفرانس هاي بعدي است. اين جلسات بحث و گفتگو
سه بار در طول مدت برگزاري کنفرانس انجام شده و نتايج آن در جلسه نهايي که روز
جمعه برگزار مي شود، اعلام خواهد شد.
در حاشيه اين
کنفرانس، جلساتي پيرامون هنر، ادبيات و آموزش هنر در مدارس تشکيل ميشود.« طرحهاي
اسلامي در بافت معماري» از موضوعات مورد بحث در يکي از اين جلسات بود که توسط دکتر
ليديا شارمن از دانشگاه کنکورديا کانادا مطرح شد.
دکتر شارمن ضمن
ارائه مثال هايي از تطابق هندسه و آثار هنري معماري اسلامي اظهار داشت:« گنجاندن
موضوعاتي از اين قبيل در برنامه درسي مدارس نه تنها دانش آموزان را تشويق به
بازنگري فرهنگ خود مي کند، بلکه حس درک و تحسين متقابل آنها را نسبت به ميراث ساير
کشورها به خصوص دنياي اسلام برمي انگيزد.»
از ديگر مسائل
مطرح شده در اين رابطه منحصر به فردبودن هنر اسلامي به واسطه توجهي است که به
کاربرد طرحها در اشکال هندسي و رعايت تقارن در معماري اسلامي شده است.
ا سمپوزيوم
"هنرهاي عشاير ايراني" نیز در محل کنفرانس برگزار ود و طي آن هنر بومي ايران مورد بحث و بررسي
قرار گرفت.
کنفرانس بين المللي نقش هنر در جامعه تا روز جمعه 27
مرداد ادامه داشت.
***
هجدهم
آگوست فیلم زیبای مرضیه مشکینی به نام سگ های ولگرد در سینماهای لندن به نمایش در
امد.
***
نهم و دهم
سپتامبر در موزه ی ویکتوریا و آلبرت لندن یک برنامه پایان هفته از شعر و تاریخ
باستان ایران به وسیله نهاد جادوی ایران برگزار می شود.
***
بیستم تا بیست و
دوم سپتامبر کتفرانس با شکوهی در باره ی مولانا در لندن دایر خواهد بود. این
کنفرانس را بنیاد میراث فرهنگی ایران و در موزه ی بزرگ بریتانیا برگزار می کند.
***
سی ام سپتامبر
ساعت هفت و نیم در سالن سنت جانز در میدان اسمیت لندن، داود آزاد به مناسبت زاد
روز مولانا برای مشتاقان برنامه اجرا می کند.
www.sjss.org.uk or www.davodazad.com and Tel: 020 82029835
***
نهم اکتبر تا
هشتم دسامبر عکس های قدیمی ایران را می
توانید در نمایشگاهی در دانشگاه لندن تماشا کنید. این عکس ها را عکاس آن یعنی الکساندر ایاس پیش از جنگ جهانی
اول تهیه کرده است.
***
عباس کیارستمی
قبل از دریافت جایزه فیلم بریتانیا در این مراسم از کار با بازیگران حرفهای، از
دست دادن علاقهاش به دوربین دیجیتال صحبت کرده و اینکه چرا ماشینش را بهترین دوست
خودش میداند؟ روزنامه گاردین مشروح این گفتگو را نقل کرده است.
بخشی از این
مصاحبه به نقل از سایت هفتان که این تارنما نیز از رادیو زمانه نقل کرده است
چنین می باشد:
زیبایی فیلم
های تو این است که همیشه به زندگی واقعی مردم بعد از انقلاب پرداختهای برخورد دولت
ایران با تو چگونه بوده است؟
دولت ایران در
کل هیچ رابطه ای با فیلم های من ندارد و برایش هم جذابیتی ندارد که آنها را دنبال
کند. من مطمئن نیستم که فیلم هایم بیان کننده زندگی واقعی مردم ایران باشد. ما فقط
جنبه های مختلف این زندگی را بیان می کنیم ایران یک جامعه بزرگ و در حال توسعه است
و هر چه من بیان کنم ممکن است از نظر دیگران قابل باور نباشد.
در کل دولت
ایران تلاش می کند فیلمهایی را که از واقعیت ایران حرف میزنند نادیده بگیرد.
***
کتاب
زورخانه هاي ايران در دنياي نشرانگليسي زبان
كتاب
"زورخانه: تاريخ و تكنيك هاي هنرهاي رزمي در ايران باستان"، نوشته يك
پژوهشگر و استاد ورزشهاي رزمي، اهل هلند چاپ و منتشر شد.اين نويسنده و پژوهشگر
هلندي كه "د.چ. لويي جنديجك" نام دارد، در اين كتاب با عنوان: "
زورخانه: تاريخ و تكنيك هاي هنرهاي رزمي در ايران باستان" به معرفي و بررسي
ورزش و آيينهاي رزمي در ايران باستان پرداخته است.انتشارات پالادين كه به سبب چاپ
و انتشار اين نوع كتابها و موضوعات تخصصي در زمينه ورزشهاي رزمي شهرت دارد در
مقدمه اين كتاب آورده است:« جنگجويان ايراني در گذشته به طور سنتي با تقويت قواي
جسماني و نيز يادگيري و رشد تكنيكهاي رزمي نام و آوازه بسيار مي يافتند. اين هدف
عمدتا از طريق تمرينهاي ورزشي در زورخانه ها صورت مي گرفت.»ناشر در مقدمه اين كتاب
يادآور شده است كه اين تمرينهاي ورزشي به صورت سيستم جامعي از فعاليتهاي رزمي طراحي شده بود كه از طريق آموزش و تمرينهاي منظم، سبب رشد و ارتقاي توان بدني و
همچنين ايجاد سرعت عمل و چالاكي در حركات بدني جنگجويان مي شد. اين تمرينها به
ويژه در سرعت عمل جنگجويان به هنگام نبرد با شمشير، نيزه، گرز و سپر اهميت و
كاربرد بسيار داشت.نويسنده در اين كتاب تاكيد كرده است كه اگرچه تمرينها و حركات زورخانه اي احتمالا در افسانه
ها و داستانهاي رمزآلود ريشه دارد، اما زورخانه شايد يكي از كهن ترين سنتهاي باقي
مانده از فنون و هنرهاي رزمي جهان باشد. دي.اچ. لوئيجي نديجك، علاوه براين كتاب،
كتاب ديگري نيز با نام "كالاريپايات: هنر رزمي هند باستان" نوشته است كه
در سال 2005 توسط همين انتشارات چاپ و منتشر شده است.به گفته ناشر، وي در كتاب
زورخانه، توانسته است با بهره گيري از عكسها و تصاوير متعدد، گام به گام هريك از
تكنيكهاي رزمي در ورزش باستاني ايران را با كمك تصاوير متعدد نشان داده و خواننده
را به فضاي آموزشهاي سنتي در زورخانه هاي ايران ببرد و به دانشهاي كهن در باره اين
هنر والا بپردازد.او همچنين به بررسي روابط نزديك و تنگاتنگ ميان زورخانه و ورزش
كشتي مي پردازد كه اغلب يكي از ورزشها و بخشهاي مهم در هنرهاي رزمي ايرانيان محسوب
مي شده است.اين كتاب براي تمام علاقمندان به هنرهاي رزمي، ورزش كشتي يا علاقمندان
به فرهنگ خاورميانه واجد اطلاعات مهم و ارزسمندي است كه با 128تصوير به خوانندگان
ارائه شده است.د.چ. لويي جنديجك، پژوهشگر ورزشهاي رزمي اهل كشور هلند است كه از
جواني ورزشهاي رزمي همانند جودو و كونك
فو، را آموخته است.اين امر وي را در دوراني كه در دانشگاه سري لانكا به تحصيل
اشتعال داشت، به جنبه هاي كاركردي برخي ورزش ها و آيين هاي رزمي جلب كرد.وي چندين
سال نيز در ايران اقامت كرده است و اين كتاب جاصل پژوهشهاي او طي دوران اقامتش در
ايران است. در اين كتاب
كوشيده است تا با ارائه اطلاعات و دانش هاي لازم درباره هنرهاي رزمي و بومي ايران
باستان، آن را در بافت و ساختار تاريخي و فرهنگي اش بررسي و مطالعه كند.او پس از
سالها آموزش عملي و نظري درباره ورزشهاي رزمي، درسال 2003 عنوان "آسان"
به معني استاد را از استادان فن در ورزشهاي رزمي شرق، دريافت كرده است.كتاب
"زورخانه: تاريخ و تكنيكهاي هنرهاي رزمي در ايران باستان"، نوشته
"د.چ. لويي جنديجك" به زبان انگليسي و از سوي انتشارات پالادين در سال
جاري ميلادي (2006) به بازار نشر انگليسي زبانها عرضه شده است.
منابع خبری:
میراث فرهنگی( میترا اسدنیا و...) بی بی سی.
بنیاد مطالعات. حبرگزاری مهر. دانشگاه اکسفورد.
