رونقِ « تجارت مرگ » در نجف
الشرق و النهار – روزنامه ی لبنانی
گزارش حسن الزهرا
14 دسامبر 2006
شهر عراقی نجف، شناخته شده برای
گردهمايی های ميليونی زائران، و مهم ترين مکان مقدس مسلمانان شيعه، تبدل به بهشت
مرده شويان شده است. مرده شويانی که تجارت شان از ابتدای جنگ در عراق در حال توسعه
ی روزمره است. با گسترش خشونت های اعتقادی ميان جامعه ی اهل تسنن و شيعيان، روزانه
ده ها جنازه به سمت اين شهر ( در 160 کيلومتری جنوب بغداد ) روان است، تا در آنجا
دفن شوند، و بر ثروت موسسه های مرده شويی و کفن فروشان بيافزايند.
بازرگانان شهر نجف می پذيرند که از سه سال و نيم پيش، زمان دخالت نظامی
امريکا در عراق است که « تجارت مرگ » چنين سودآور بوده است. سنتا، عمده ی مسلمانان
شيعه آرزومندند که در شهر مقدس، جايی که يکی از بزرگ ترين قبرستان های جهان، تحت
عنوان قبرستان صلح ( وادی السلام ) به مساحت 6 کيلومتر مربع که چيزی بيش از 5
ميليون قبر را در خود جا داده، دفن شوند.
مردگان در همان زمين دفن می
شوند، جنازه ی آنها در کفن پيچيده می شود، چيزی که شبيه ملافه ای کتانی و سفيد
است. زمان حمل آن ها به سمت نجف، جنازه ها عموما برای آسان کردن کار در تابوت هايی
با درِ باز قرار می گيرند.
مجيد الجشامی، مدير 36 ساله ی
يکی از مراکز پنج گانه ی مرده شويی، محلی که جنازه ها شسته شده و آماده ی دفن می
شوند، می گويد با اين خشونت جاری « روزانه چيزی حدود 150 تا 200 تابوت به شهر می
رسد». ادامه می دهد « با شستن نصف اين جنازه ها ما روزانه بين 75 تا 100 کفن می
فروشيم»، و در فردای روزهايی که جنگ شيعه و سنی درگرفته اين رقم به راحتی دوبرابر
می شود، درست مثل روز بعد از 23 نوامبر، بمب گذاری های ضد شيعه در بغداد که بيش از
200 نفر را از پا درآورد. از ماه ها قبل کاروان جنازه ها چنان وسيع و گسترده است
که مسئولين محلی ناچار شده اند که قبرستان ديگری تحت عنوان « دشت نوين » در کربلا،
شهری در همسايگی اينجا بگشايند.
در حالی که مرده شويی تنها در
انحصار همين پنج موسسه ی محلی است، فروش کفن تبديل به تجارتی بسيار پردرآمد برای دکه ها و فروشندگان خيابانی شهر
نجف شده. خانواده های عزادار، و همينطور زائرانی که از شهرهای ديگر آمده اند، برای
مرگ خودشان پيشاپيش از اين پارچه ی گرانبها خريد می کنند. آقای جشامی می گويد «
اين کفن ها يک چيز منحصر به فرد دارند، اينها از حضور مرقد امام علی تبرک يافته
اند». کاسب ديگری به نام عدی البحاش شادان می گويد : « تجارت خيلی پر سودی است،
بخصوص آنهايی که از ايران می آيند خوب پول خرج می کنند ».
شمار مغازه ها و فروشندگان ويژه سر
به سيصد می زند، به علاوه ی هتل ها که کالاهای خودشان را می فروشند. يک کفن عادی
کتانی و محصول حله ( شهری حدودا 200 کيلومتری شمال نجف )، چيزی حدود 8000 دينار
عراقی ( 5/5 دلار ) درمی آيد. اما مدل های کمی لوکس تر و شيک ترِ ابريشمی تور دوزی
شده با تصوير آيات قرآن سر به 50000 دينار ( 30 دلار) می زند. البته آقای بحاش توضيح
می دهد که اين ها عموما سفارشی هستند.
بازار کسب و کار عالی است،
بازرگانان محلی نان شان توی روغن است، يکی از کاسب های محل می گويد: « هر چه مرده بيشتر، کسب و کار بهتر ».
برگردان : سيامند
