ارزیابی من
عباس
عبدی
ادوار نیوز: هفته
قبل مطلبی را تحت عنوان" تحلیل شما چیست؟" نوشتم و طی آن چند پرسش را
برای دوستان خواننده مطرح كردم كه می‌خواهم خودم هم به آنها پاسخ دهم. این پاسخ را
در روز پنج‌شنبه نوشته‌ام و امروز یعنی بعد از ظهر جمعه در سایت قرار می‌دهم. پاسخ‌ها
نیز صرفاً معطوف به انتخابات شوراها و شهر تهران است.
1ـ از لحاظ اجرا و سلامت
احتمال می‌دهم
كه اصولاً نیازی به خدشه‌دار كردن سلامت انتخابات نباشد، و این بدترین حالت ممكن
است كه فرد یا افرادی صرفاً به دلیل فقدان نیازمندی به این مسأله آن را درست
برگزار كنند. اما این فقط یک احتمال است. زیرا به دلیل پایین بودن مشاركت (نسبت به
انتخابات ریاست جمهوری) و رقابت نزدیك، اندكی نارسایی در سلامت انتخابات نیز در نتیجه
آن مهم و موثر است. اجازه بدهید مثالی بزنم.
فرض كنید در
جامعه‌ای 1000 نفری زندگی می‌كنیم و دو نفر نامزد هستند، اگر 800 نفر شركت كنند و
600 رأی را نفر «الف» و 200 رأی را نفر «ب» كسب كند برای تغییر نتیجه حداقل نیازمند
جابجایی یا اضافه كردن و...، 401 رأی هستیم اما اگر بجای 800 نفر فقط 200 نفر شركت
كنند و آرا هم 110 و 90 تقسیم شود، با
خدشه در 21 رأی كار تمام است و این حجم بسیار كوچكی در جابجایی اما دارای همان تأثیر
است.
در این
انتخابات هر دو ویژگی پراكندگی آرا و مشاركت كم می‌تواند موجب بروز خدشه در سلامتی
در ابعاد كم ولی تأثیرگذار باشد. بویژه آنكه لیست اصلاح‌طلبان دارای چند چهره
شناخته شده است كه احتمالاً منفرداً (فارغ از تعلقات لیستی) می‌توانند شانس انتخاب
شدن داشته باشند.
بنابراین یا نیازی
به خدشه وارد كردن به سلامت نیست، یا اگر هم نیازمند شوند، در حد كم، نیاز مرتفع می‌شود.
2ـ از لحاظ میزان مشاركت
حدس می‌زنم كه
در تهران مشاركت بیش از دور گذشته است، زیرا از یك سو رقابتی خاص میان طرف مقابل
رخ داده كه با حمایت ماشین دولتی می‌كوشند كه برخی نیروها را برای شركت بسیج كنند،
از سوی دیگر نزد اصلاح طلبان هم ترس از ادامه وضع موجود عده‌ای را بیش از گذشته به
پای صندوق‌ها خواهد كشاند، و این رقم حدود 30 تا 35 درصد از كل واجدین حق رأی است.
مشروط بر این كه رأی اضافی مشاهده نشود.
3ـ از لحاظ نتایج آرا
تصور می‌كنم كه
لیست مشهور به حامیان دولت اگر بتواند خود را معرفی كند (یعنی مردم بدانند كه لیست
معینی معرف حامیان دولت یا در واقع مورد حمایت دولت است) در مجموع اول خواهد شد،
گرچه چهره‌های لیست طرفدار شهرداری به صورت انفرادی نیز می‌توانند در لابلای لیست
منتسب به دولت وارد شورا شوند و در شرایطی هم امكان حضور دو یا سه نفر از لیست
اصلاح‌طلبان هست، اما این حالت هم به لحاظ واقعی و هم به لحاظ شرایط موجود در
مدیریت و کنترل صندوق‌ها بعید است كه رخ دهد.
ارایه تحلیل من
از این كه لیست مذكور چرا رأی خواهد آورد نیاز به فرصتی دیگر دارد. البته تأكید
كنم كه واقعاً پیش‌بینی رفتار انتخاباتی در ایران بویژه در مواردی كه فضای
انتخاباتی شكل نمی‌گیرد و مشاركت هم كم می‌شود، سخت است و نتایج ناپایدار می‌گردد،
علی‌الخصوص كه وضعیت سلامت انتخابات هم با ابهام مواجه باشد.
4ـ از لحاظ نتایج سیاسی
اظهارنظر در این
زمینه خیلی سخت است، و كاملاً احتمالی است، اما تصور می‌كنم با فرض تحقق موارد
پیش، دولت بر صحت و درستی راه پیش گرفته خود مطمئن‌تر و برای ادامه آن راغب‌تر می‌شود.
و از الآن شمشیر‌ها را برای انتخابات بعدی مجلس از رو می‌بندند، ودیگر مجموعه های
جناح مخالف اصلاحات را منفعل می‌كند و بخشی از آنان را بیشتر از قبل به سكوت و برخی
را نیز در مواجهه با دولت جری‌تر می‌كند.
نتایج آن برای
اصلاحات چندان امیدبخش نیست، زیرا در چهره این دوستان اراده كافی برای درس‌گیری از
گذشته مشهود نیست یا حداقل من قدرت بینایی آن را ندارم، اما این امید هم هست كه چنین
امری رخ دهد. امیدوارم كه این بار فشار وارده بر گرده ناشی از عدم همراهی دیگران و
مردم و تحریمی‌ها معرفی نشود.
اما برای حكومت
و كشور نتایج آن چون نتایج انتخابات قبلی است. شاید گفته شود اگر چنین است؟
چراافراد را به شركت تشویق نكردم، پاسخ خواهم داد، مسئولیت این مهم برعهده كسانی
است كه برنامه‌ای برای جلب مشاركت مردم نمی‌دهند، و نه برعهده كسانی كه شركت نمی‌كنند.
آنان كه حاضر به شنیدن هیچ سخنی نیستند، نمی‌توانند در بزنگاه انتخابات حضور مردم
را در پای صندوق‌های رأی انتظار داشته باشند و به دلیل خطر طرف مقابل خواهان
مشارکت دیگران شوند.ضمن این که بدون عرضه کالای مناسب سیاسی چنین دعوتهائی چون آب
در هاون کوبیدن است.
این انتخابات
وضعیت روابط خارجی كشور را پیچیده‌تر و شكننده‌تر می‌كند ولی تا وقتی كه اوضاع
درآمدهای نفتی چنین است، طبعاً می‌توان با اتكا به این درآمدها، مانع انتقال سریع
و خشن نتایج این سیاست‌ها به مردم شد.
5ـ از لحاظ كارآمدی
نهاد برآمده از
این انتخابات پیش از همه چیز باید مونوریل را تصویب و اجرا كند (من احتمال می‌دهم
كه در قضیه مونوریل علایق مذهبی هم مطرح باشد!) سپس اقداماتی سریع و زود بازده مثل
وام ازدواج و حتی طرح‌های عمرانی با حمایت دولت به اجرا درخواهد آمد، زیرا باید
آماده شد كه از طریق كسب نظر مردم تهران
گام‌های بعدی برداشته شود، البته اجرای این امور با چه هزینه‌هایی صورت می‌گیرد،
آن دیگر بحث مردم تهران نیست و به چشم عموم نخواهد آمد. بنابراین شاید چنین نهادی
به لحاظ چگونگی استفاده بهینه از منابع، مورد پرسش جدی باشد، اما به لحاظ
حصول نتایج مرحله‌ای آقایان كارآمد خواهند بود.
قبول كنیم كه پیش‌بینی
امری بسیار خطیر و خطرناك است (آن هم در ایران). و به لحاظ سیاسی نباید چنین كاری
را كرد، اما چه باك، قصد من و شما، به چالش كشیدن ذهنیت‌های خودمان است تا بلكه
واجد كارآمدی بیشتری در تحلیل و ارزیابی امور شویم. حالا فرض كنید كه تمام این پیش‌بینی‌ها
غلط از آب درآمد، خوب ما می‌كوشیم كه درك خود را از واقعیت اصلاح كنیم، این كار
بهتر از كار كسانی است كه پیش‌بینی‌های شفاهی می‌كنند و بر اساس آن قول هم می دهند
اما هیچ جا هم ثبت نمی‌شود و پس از انتخابات هم مدعی می‌شوند، انتظار این نتایج را
داشتند، شتر دیدی ندیدی!، كسانی كه تا ساعت 12 شب جمعه 27/3/1384 خبر می‌داند كه
نامزد آنان دوم است و... اما پس از شكست به راحتی مدعی شدند كه از قبل پیش‌بینی می‌كردند
و این نتیجه طبیعی بوده است!!
