سي سال بدون بيژن گذشت
سي سال از جنايت کشتار زندانيان
گذشت
سي سال پيش در چنين روزي روزنامه ها با تيتر
درشت نوشتند که ۹ زنداني در حين فرار از زندان کشته شدند. خبر کوتاه بود و در همان
صفحه اول روزنامه کيهان نام نه نفر نوشته شده بود. بيژن جزني، حسن پيا ظريفي، عباس
سورکيف محمد چوپانزاده، سعيد کلانتريف عزيز سرمدي، احمد جليل افشارف کاظم
ذوالانوار و مصطفي جوان خوشدل.
خبر کوتاه بود و هيچ اشاره به اين که اين افراد
چرا زنداني شده بودند و جرمشان چه بود، نشده بود. نه از سوابق آن ها خبري بود . فقط
گفته شده بود که :
« امروز مقامات انتظامي اعلام کردند ۹ نفر از
زندانياني که قصد فرار داشتند، کشته شدند.» . در توضيح چگونگي اين کشتن آمده بود:
« طبق اعلام مقامات مزبور، تعدادي از زندانيان ماجراجو که در داخل زندان مبادرت به
تحريک ساير زندانيان مي نمودند، مقامات زندان تصميم گرفتند آن ها را به زندان به
زندان ديگري منتقل نمايند. هنگامي که اتوبوس حامل زندانيان،مورد بحث جهت انتقال آن
ها به زندان ديگر در حرکت بود، زندانيان ضمن حمله به مامورين مستقر در اتوبوس
زندانني برو مجروح کردن دو نفر از آنان موفق مي شوند از اتوبوس خارج و مبادرت به
فرار نمايند که در اين موقع مامورين مستقر در خودرو متعاقب اتوبوس که ماموريت
مراقبت و حفاظت از اتوبوس را برعهده داشتند، اقدام به تير اندازي به طرف زندانيان
فراري نمودند و در نتيجه ۹ نفر از زندانيان به ضرح زير کشته و هيچ يک موفق به فرار
نگرديدند....»(روزنامه کيهان ۳۰ فروردين ۱۳۵۴)
سال ها بعد، بعد از بهمن ۵۷ و سقوط رژيم سلطنتي،
تهراني باز جوی ساواک، گوشه اي از اين جنايت را برملا کرد و به کشتار اين زندانيان در تپه هاي اوين توسط ساواک اعتراف
کرد. اين جنايت را تصميم واکنشي بازجويان
ساواک به ترور همکارانشان اعلام کرد.
اما بيزن
جزني و يارانش را اواسط اسفندماه به اوين منتقل کرده بودند. بسيار پيشتر از ۲۹
فروردين که طبق گفته تهراني دست به اين
جنايت زده شده بود. نقشه اين کشتار مدت ها قبل از انتقال اين زندانيان بايد کشيده
شده باشد. تصميم به اين کشتار در مراجع
بالاتر بايد گرفته شده باشد.
***
بدون هيچ ترديدی بيژن و ياران او از سرآمدان نسل خود بودند. از سرگشتگان جست جو گر سال های بعد از کودتا و سرکوب و از اولين مشعل داران جست و جوی خلاصی از بختک ديکتاتوری و سرکوب. اينک سي سال از خاموشي آتش افروزان برهوت سياه ديکتاتوري
سلطنتي، سي سال از فقدان سلحشوران نسل آرمانخواه و پاکباخته سال هاي جولان بی هراس
آرزو و اميد گذشت.
سي سال
بدون بيژن، انسان فرهيخته و بيقرار، جستجوگر و پيشتاز عرصه انديشه و عمل گذشت.
ياداو و ديگر قربانيان اين جنايت بزرگ گرامي باد