داد بی داد در مراسم بزرگداشت روز جهانی زن
"داد بی داد"
بهترين کتاب حوزه مطالعات زنان شد
۱۷ اسفند ۱۳۸۴
کانون
زنان ايرانی- ترانه بنی يعقوب: "داد
بی داد" بهترين کتاب حوزه مطالعات زنان شد.
ديروز سه
شنبه 16اسفند مراسم بزرگداشت روز جهانی زن توسط مرکز فرهنگی زنان با حضور تعدادی
از پژوهشگران، فعالان، نويسندگان، هنرمندان حوزه زنان برگزار شد.
اين مراسم
که برنامه‌ای متفاوت و پرشوربود. هدف اصلی اش را در کنار بزرگداشت روز جهانی زن
معرفی بهترين اثر منتشر شده در حوزه مطالعات زنان در سال جاری نيز قرار داده بود. تا
دومين تنديس صديقه دولت آبادی را به بهترين کتاب اعطا کند.
هيات داوران
اين تنديس هر سال همزمان با هشت مارس از سوی مرکز فرهنگی زنان به بهترين اثر منتشر
شده مطالعات زنان اين تنديس را اهدا می کنند و امسال نيز کتاب داد بی داد ويدا
حاجبی تبريزي اين جايزه را به خود اختصاص داد.
اين کتاب
خاطرات زنان زندانی سياسی قبل از انقلاب را روايت کرده و رنج و مصائب زنان زندانی
را با توجه به شرايط ويژه زن بودنشان نقل می کند. اين کتاب تلاشی نو در شناسايی
مبارزات زنان ايرانی طی سال های اخير است.
اما اين
مراسم قسمت های متنوع ديگری هم داشت پخش فيلم، کليپ، سخنرانی و اجرای نمايش.
حاجبی در
اين مراسم حضور فيزيکی نداشت اما با پيامی تلفنی و با صدای خود به نوعی در اين جمع
حضور يافت و شوق سرشار خود را از دريافت اين تنديس ابراز کرد.
او در بخشی
از سخنانش گفت: تسليم ناپذيری و مقاومت در
زندان سياسی زنان همپايه با مردان در صحنه های سياسی بود. ياد همبندانی گرامی باد
که برای نخستين بار با ايستادن در برابر جوخه های اعدام در کنار مردان، به حس حق
برابری در مرگ و زندگی در درون زن ايرانی عمقی تازه بخشيدند و بايد به همت بازنگری
و سنجش تحولات جامعه خودمان، بيدادهای
پوشيده تر را باز شناسيم و شناختی بيشتر و بهتر از جايگاه زنان و مبارزات
آزاديخواهانه شان به دست آوريم و افق های گسترده تری را به روی خود باز گشاييم.
در اين
مراسم منصوره شجاعی عضو مرکز فرهنگی زنان نيز سخن گفت. او سال جاری را سالی برای
توليدات مکتوب و غير مکتوب زنان، سال فرهنگ سازی و هنرهای زنانه و خلاقيت برای
چگونگی حضور و سخن گفتن در شرايط بحران دانست.
او ادامه
داد: سال پيش در مراسم هشت مارس به يمن سالگرد روز جهانی زن دو نهال نورس در مرکز
فرهنگی زنان سر بر افراشت کتابخانه صديقه دولت آبادی و جايزه ای به همين نام برای
بهترين اثر در حوزه مطالعات زنان.
به گفته او
کتابخانه مرکز فرهنگی زنان محلی خواهد بود برای عرصه آثار مربوط به مطالعات زنان و
تنديس صديقه دولت آبادی نيز از اين پس جايزه ای به همين نام برای بهترين اثر در
اين حوزه .
وی ادامه
داد: سال گذشته کتاب از نظريه تا جنبش اجتماعی به قلم حميرا مشيرزاده بهترين کتاب
حوزه زنان شناخته شد و امسال با تکيه بر تجارب گذشته و ضرورت حضور گسترده زنان در
امر داوری انتخاب اثر؛ ما به سراغ پژوهشگران و نويسندگان بيشتری رفتيم تا حلقه
ارتباطات را از حصار تشکل خود فراتر بريم و از نظرات و تجارب گروهی استفاده کنيم.
به اعتقاد
شجاعی هدف اين حرکت معرفی آثار برگزيده و تشويق زنان صاحب قلم خواهد بود و مرکز
فرهنگی زنان جايزه کتاب صديقه دولت آبادی را مولودی زنانه می داند که از لحظه خلقت
تا لحظه داوری در حلقه آزمونی زنانه به دور از رقابت محک خواهد خورد.
در اين نشست
بسياری از نويسندگان و فعالان و پژوهشگران زنان حضور داشتند که برخی از آنها سخنانی
را نيز مطرح کردند.
شهلا اعزازی
عضو هيات علمی دانشگاه علامه طباطبايی يکی از اين افراد بود و او از زندگی و آثار
دولت آبادی سخن گفت. اعزازی دولت آبادی و زنان ديگری که در تاريخ ايران ناشناخته
اند را زنان نامرئی ناميد. زنانی که در تاريخ مان از آنها غفلت شده است.
او گوشه هايی
از جزئيات زندگی اين زن بزرگ را عنوان کرد و اينکه او و بسياری از زنان اين کشور
نسبت به دوره زمانی خود فعاليت هايی بسيار شجاعانه داشته اند.
زبان زنان
تنها روزنامه ای است که با نام زنان منتشر شده و مهم ترين اثر صديقه دولت آبادی به
شمار می آيد.
اعزازی
سخنان خود درباه دولت آبادی را با اين سئوال به پايان برد که چرا با وجود نقش
برجستة اين زنان در تاريخ مان بازاين زنان ناديده گرفته می شوند و کمتر به جزئيات
زندگی آنها اشاره ای می شود؟
او صديقه
دولت آبادی و ديگر زنان تاريخ ساز را زنان بزرگ تاريخ مان ناميد. زنانی که تاريخ
ايران را ساخته اند و نه فقط تاريخ زنانرا. اما اکنون نشانی از آنها نيست.
اعزازی گفت:
نيوتن می گويد من به اين دليل امروز افق های دور دست را می بينيم چون بر دوش
غولهايی ايستاده ام اما زنان ما غول هایشان را از دست داده اند، ما بايد ياد
بگيريم زنان تاريخ سازمان چون دولت آبادی چه می خواستند و از تجربيتشان استفاده
کنيم.
شهلا لاهيجی
مدير انتشارات روشنگران و مطالعات زنان ديگر سخنران اين مراسم از مصائب نشر زنان
گفت: هر چند او سخن گفتن درباره اين موضوع را در زمانی کوتاه غير ممکن می دانست
اما با بيانی کاملاً خودمانی مصائب اين حوزه را در لابه لای مثالهايش گفت. اينکه
بسياری از کتابهای زنان توقيف شده و بسياری نيز اجازه چاپ نيافته اند.
يکی ديگر از
بخش های اين مراسم که بسياری از حاضران را به شوق آورد هديه ويژه مرکز فرهنگی زنان
به سيمين بهبهانی در قالب کليپی از يکی از شعرهای او بود.
منصوره
اتحاديه استاد دانشگاه تهران نيز از تاريخ شفاهی زنان و اهميت آن در حوزه مطالعات
زنان سخن گفت .
نمايش فيلم
افغانستان حقيقت گمشده به کارگردانی ياسمن ملک نصر، نمايش نقش زن نوشته فرهاد آئيش
و با بازی اليکا عبدالرزاق و اجرای موسيقی سنتی زنان قشقايی و پخش فيلم" طغيان
ما" که گوشه هايی از فعاليت های مرکز فرهنگی زنان را به تصوير کشيده بود از
ديگر قسمت های اين مراسم بود.
كتاب «داد بیداد» نوشته ویدا حاجبی تندیس صدیقه دولت‌آبادی را
دریافت كرد
ایسنا : برنامه
اهدای تندیس كتاب «صدیقه دولت‌آبادی» همزمان با روز جهانی زنان، عصر دیروز در
مركز فرهنگی زنان برگزار شد
به گزارش
خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ابتدا منصوره شجاعی - عضو فرهنگی
مركز مطالعات زنان - درباره‌ی تاریخچه برگزیده شدن 8 مارس به‌عنوان روز جهانی زنان
سخن گفت و افزود: در ایران نیز در سال 1358، بعد از 50 سال این روز به همت زنان
فعال برای اولین بار به‌صورت علنی در ساختمان شهر كتاب برگزار شد و از آن سال،
انجمن زنان همت خود را صرف برگزاری آن كرد.
وی درباره
فعالیت مركز مطالعات زنان در این روز توضیح داد: این مركز هر سال موضوعی خاص را
مطرح می‌سازد كه امسال را به تولیدهای مكتوب و غیرمكتوب یعنی سال فرهنگ‌سازی
اختصاص داده است. سال گذشته در 8 مارس، دو نهاد كتاب‌خانه صدیقه دولت‌آبادی و جایزه‌ای
به‌همین نام در حوزه مطالعات زنان تأسیس شد كه هدف این جایزه، معرفی كتاب‌های برگزیده
در حوزه مطالعات زنان است كه مولودی زنانه دارد، و این جایزه در حلقه آزمونی زنانه
و به‌دور از رقابت محك می‌خورد.
سپس سهیلا
اعزازی - استاد دانشگاه علامه طباطبایی - درباره صدیقه دولت‌آبادی و فعالیت‌های وی
سخن گفت و تصریح كرد: بسیاری از زنان در طول تاریخ كار كرده‌اند، ولی نام و نشانی
از آنها نمانده است. تلاش‌های صدیقه دولت‌آبادی براساس شخصیت دادن به زن ایرانی
بود و یكی از دغدغه‌های اصلی وی، آموزش و تعلیم و تربیت دختران بود.
وی از كارهای
مهم دولت‌آبادی را انتشار روزنامه «زبان زنان» ، تاسیس «انجمن خواتین اصفهان» و
تاسیس و كمك در راه‌اندازی دو مدرسه برای دختران دانست.
او گفت: ما
بسیاری از زنان فعال گذشته ایران را نمی‌شناسیم، كسانی چون محترم اسكندری، بی‌بی‌خاتون،
ارغنون، مریم عمید، دكتر كحال و ... ؛ این افراد نه تنها تاریخ زنان، بلكه تاریخ ایران
را هم ساخته‌اند.
سپس شهلا
لاهیجی - ناشر و نویسنده - درباره مصایب نشر زنان سخن گفت و متذكر شد: مگر چاپ
كتاب زنان هم مصایب دارد؛ هرچه می‌خواهی بنویس، ولی كو كه چاپ شود. 14 كتاب در
وزارت ارشاد در انتظار مجوز دارم كه هیچ كدام چاپ نمی‌شوند. اگر بگویم كه چند كتاب
زنان در آن‌جا مانده و توقیف شده، در پیچ و تاب خواهم افتاد؛ به‌جای این حرف‌ها،
باید بروم دنبال كتاب‌های توقیف‌شده‌ام.
در ادامه سیمین
بهبهانی - شاعر - اظهار داشت: اگر زن نبود، خلقت هم نبود؛ زنان هرگز نباید احساس
شكست كنند، زیرا بزرگ‌ترین موجود عالم انسانیت هستند و ذلت نمی پذیرند.
وی سپس یكی
از غزل‌هایش را درباره «زن» برای حاضران خواند.
در پایان گلی
امامی - مترجم - گزارش بیانیه هیات داوران را برای حاضران قرائت كرد. در این گزارش
آمده است: پس از تعیین معیارها از مهرماه سال جاری تاكنون، هیات داوران طی 10 جلسه
بحث و بررسی و نیز مطالعه آثار از میان 40 عنوان كتاب، 20 عنون را برای حضور در
مراحل بعدی مناسب یافت و در پایان شش عنوان برای معرفی در مرحله نیمه‌نهایی انتخاب
شدند. هیات داوران تندیس كتاب صدیقه دولت‌آبادی، شهلا اعزازی، گلی امامی، بنفشه
حجازی، مژده دقیقی، منصوره اتحادیه، نرگس طیبات و فیروزه مهاجر بودند.
عنوان‌های
كتاب‌ها به ترتیب الفبا به شرح زیر است: «پروین اعتصامی، عالم تاج قائم مقامی، فروغ
فرخزاد» اثر روح‌انگیز كراچی، «داد و بیداد: نخستین زندان زنان سیاسی 1357 - 1350»
نوشته ویدا حاجبی تبریزی، «زیر نگاه پدر: خاطرات مهرماه فرمانفرماییان از اندرونی»
نوشته مهرماه فرمانفرماییان، «مادر و پنجاه سال زندگی در ایران» نوشته توران میرهادی
و سیمین ضرابی، «ما هم در این خانه حقی داریم: خاطرات نجمی علوی» نوشته حمید احمدی
و «مردم‌شناسی جنسیت» نوشته امیلیا نرسیسیانس.
از میان این
آثار، كتاب «داد بیداد» نوشته ویدا حاجبی تندیس صدیقه دولت‌آبادی را دریافت كرد و
از كتاب «مردم‌شناسی جنسیت» نوشته امیلیا نرسیسیانس تقدیر شد.
