و سرکوب کارگران توسط دولت "مهرورزی" ادامه دارد ...

گفت و گوی شهروند با

تنها عضو دستگیر نشدۀ هیئت مدیره سندیکای شرکت واحد

محمد ابراهیم نوروزی گوهری

خسرو شمیرانی

دستگیری ها همچنان ادامه دارند. دیشب (چهارشنبه 12 بهمن) آقای حسین شهسواری عضو هیئت مدیره سندیکا در یکی از مناطق در حین رانندگی دستگیر شد.

خانم سلیمی به گروگان گرفته شد. وی را با فرزند دوساله اش از منزل دستگیر کرده و به زندان بردند. آنها رفته بودند که آقای سلیمی را دستگیر کنند.

کودک دو ساله را غروب روز یکشنبه آزاد کرده بودند.

در بعضی از اتوبوسها که من خود شخصا اطلاع دارم، همراه با راننده، نیروی انتظامی روانه میکنند.

بعضی همکاران با ما پای تلفن صحبت نمیکنند

فردای دستگیری ها به هر راننده پنجاه هزار تومن بن کارگری دادند و به نوعی سعی کردند تا سکوت آنها را بخرند.

این نوع نگاه ایدئولوژیک، به لحاظ اخلاقی نادرست است و باعث ضربه خوردن به این حرکت می شود

در نازی آباد حدود سیصد نفر دستگیر شده اند.

این خانم به آن افسر پاسخ داده بود که آقای محجوب نماینده کارگران نیست.

آقای احمدی نژاد، رئیس دولت "مهرورزی" و محمد باقر قالیباف کاندیدای اصلح رهبر، شهردار کنونی تهران دست در دست به سرکوب بی امان حرکت صنفی کارگران شرکت واحد کمر بسته اند. نام های "بزرگ" اصلاح طلب همچون خاتمی و کروبی و احزاب شان مشارکت و اعتماد ملی در مقابل این سرکوب افسار گسیخته زحمتکش ترین اقشار جامعه سکوت پیشه کرده و دوباره و دوباره ثابت میکنند که برای حفظ نظام جمهوری اسلامی از حمایت از هیچ خباثتی روی گردان نیستند.

یکی از کارکنان شرکت واحد تهران میگوید: "خانه کارگر"، مولود آقای هاشمی رفسنجانی، پیدا و پنهان گاه در کنار و گاه در میان سرکوب گران ایستاده، همواره "خانه کارفرما و دولت" بوده و اکنون به ویران کردن خانه سندیکایی کارگر مشغول است.

و در این میان به قول یکی از دانشجویان دانشگاه تهران، سازمانهای سیاسی بیش از آنکه به حمایت عملی و موثر از کارگران بپردازند، از قبل تلاش های کارگران به اعتبار سازی برای ایدئولوژی های خود مشغول هستند.

یکی از فعالان سندیکای شرکت واحد معتقد است: "آقایان از هر گونه تشکل مستقل کارگری وحشت دارند. آنها برای نابودی سندیکا کمر بسته اند و ما به حفظ آن. تجربه نشان داده است که اگر متحد و متشکل نباشیم حتی نان شب فرزندان مان را نیز از ما میگیرند و به کارفرما میدهند. آنها همیشه "محجوب هایی" دارند. تکه ای از نانی را که از ما گرفته به جلوی این "محجوب ها" پرت میکنند و اینها تمام شرف کارگری را به آن تکه نان میفروشند."

سندیکای کارگران شرکت واحد امروز، نزدیک به چهار دهه پس از تاسیس و کمتر از یک سال پس از بازگشایی با سخت ترین روزهای خود روبرو است. نزدیک به پانصد تن از رهبران و اعضای آن در زندان به سر میبرند. طبق اخبار موثق گروهی از دستگیر شدگان در اعتصاب غذا به سر میبرند. در عین حال برخی از همسران فعالان سندیکایی گاه همراه خردسالانشان روانه اوین شدند.

منصور اسانلو رئیس هیئت مدیره سندیکای شرکت واحد از اول دی ماه تا کنون در زندان به سر میبرد. همسر او که در روزهای اخیر در تلاشی ناموفق برای ملاقات با وی بوده است به شهروند گفت: " دوشنبه روز ملاقات بود اما اجازه ندادند او را ببینیم. دیروز من منزل نبودم. او به خانه تلفن زد. ظاهرا اصلا از اخبار هفته جاری یعنی اعتصاب و دستگیری ها اطلاعی نداشته است. آن طور که متوجه شدیم در اعتصاب غذا هم به سر نمی برد زیرا از آن اطلاعی ندارد. طی روزهای اخیر تلاش کردم با مسئولان صحبت کنم اما تنها میتوانیم با آقای راسخ متین قاضی پرونده صحبت کنیم."

تعدادی از دستگیر شدگان با امضای "تعهد نامه" آزاد شده اند. به نظر میآید زنان آزاد شده تهدید شده اند تا در هیچ مصاحبه و گفت و گویی شرکت نکنند. همسر یکی از بازداشت شدگان که خود نیز دو شب را در اوین سپری کرده است و اصرار داشت که نامش فاش نشود به شهروند گفت: "در سلولی که من بودم صدای بسیاری از دستگیر شدگان را میشنیدم." او در پاسخ به این پرسش که آیا از اعتصاب غذای کارگران اطلاعی دارد گفت: " در بندی که من بودم خبری از اعتصاب غذا نبود. نمیتوانستم چیزی ببینم و با کسی حرف بزنم، اما از صداها تشخیص میدادم که دست کم در بخش ما کسی در اعتصاب غذا نبود و اگر هم بود انعکاسی در زندان نداشت."

بسیاری گروه های سیاسی مستقل از حکومت، از حرکت کارگران در دفاع از حقوق شان حمایت میکنند. روزبه ریاضی از فعالان دفتر تحکیم وحدت در گفت گو با شهروند شکل حمایت این سازمانها را از دیدگاهی مورد بررسی قرار میدهد:

"دیدگاهی که در اظهار نظرهای مربوط به اعتصاب اخیر رانندگان شرکت واحد غایب یا بسیار کمرنگ بود بررسی این مسئله به عنوان یک اعتراض صنفی و تلاش دسته جمعی اعضای یک صنف برای بهبود شرایط زندگی و کارشان است. در واقع در نگاهی خاص می توان گفت به دلیل وجود نوعی انفعال سیاسی و حاکم شدن شرایط تعلیق بر فضای سیاسی ایران و عدم توان گروههای سیاسی برای ارائه یک تحلیل و برنامه با چارچوب منسجم، هر حرکتی که صورت بگیرد گروههای سیاسی به نوعی سعی در برقراری ارتباط با آن و تفسیر و تاویل آن به نفع اهداف و شعارهای خودشان دارند بخصوص اگر به لحاظ تاریخی یا ایدئولوژیک ادعای ارتباط ارگانیک با این حرکتها و نمایندگیشان را داشته باشند. این تفسیر و تبلیغ گاهی به نحوی انجام می شود که رنگ مصادره به مطلوب حرکت های اجتماعی به نفع یک دیدگاه یا ایدئولوژی سیاسی را به خود می گیرد و اصل موضوع که دفاع از حقوق صنفی، اقتصادی یا اجتماعی شهروندان و برخورداری از شرایط زیست بهتر و رفاه بیشتر است را کاملا تحت الشعاع قرار می دهد. همچنان که در مورد اعتصاب کارکنان شرکت واحد خواسته یا ناخواسته اصل موضوع که بهبود شرایط کاری اعتصاب کنندگان بود تحت الشعاع این موضوع قرار گرفت. البته با اطمینان می توان گفت که اعتراض کارکنان شرکت واحد از طریق رو کردن تناقضات موجود میان مدعاهای حاکمیت با عملکرد واقعیش و نیز افشا ناکارآمدی مزمن سیستم سیاسی ایران در حل بحران های اقتصادی کشور دارای وجهه و بار سیاسی ملموس نیز هست و یک نقد عینی و عملی نسبت به شرایط عمومی کشور محسوب می شود، اما نکته در اینجاست که فضا نباید به گونه ای پیش برود که صورت اصلی مسئله که خواست صنفی رانندگان است بلاموضوع شود. گروههای سیاسی و ایدئولوژیک مختلف اگر در ادعاهای خود مبنی بر پایبندی و تلاش برای بهبود شرایط زندگی اقشار ضعیف اقتصادی صادق هستند نباید با این خواستها از منظر تاکتیکی و استفاده ابزاری برخورد کنند و در حالی که هیچ عمل مشخصی در جهت خواست های عینی معترضین انجام نداده اند، آن را به وسیله ای برای یارگیری سیاسی ــ اجتماعی فرو بکاهند. این نوع نگاه هم به لحاظ اخلاقی نادرست است و باعث ضربه خوردن این حرکت می شود و هم در طولانی مدت مانع از شکل گیری سنت اعتراض هماهنگ جمعی و تشکیل نهادهای صنفی ــ مدنی سراسری و تاثیرگذار خواهد شد."

شهروند موفق شد تا درباره وقایع روزهای اخیر با آقای محمد ابراهیم نوروزی گوهری، تنها عضو هیئت مدیره سندیکای شرکت واحد اتوبوسرانی که هنوز دستگیر نشده است گفت و گو کند:

همانطور که میدانید آقای اسانلو رئیس هیئت مدیره از روز اول دی ماه در زندان است و ما معتقدیم که نه تنها گناه او حمایت از حق ما رانندگان در داشتن یک تشکل مستقل بوده است. تلاش ها و گفت و گو های بسیاری کردیم تا ایشان را آزاد کنند، اما آقایان چنین نکردند. در نتیجه ما روز شنبه هشتم بهمن اعلام اعتصاب کردیم. اولین ساعات روز شنبه پلیس امنیتی با تجهیزات کامل حمله ور شد و دستگیری رانندگان را آغاز کرد.

چند نفر دستگیر شده اند؟

ــ همان روز نزدیک به 500 نفر دستگیر شدند. دستگیری های همچنان ادامه دارند. دیشب ( چهارشنبه 12 بهمن) آقای حسین شهسواری عضو هیئت مدیره سندیکا در یکی از مناطق در حین رانندگی دستگیر شد. متاسفانه رسانه های داخلی اخبار مربوط به سندیکا را منعکس نمی کنند در نتیجه ما مجبور هستیم با رسانه ها و رادیوهای خارج از ایران صحبت کنیم.

دستگیری ها در کدام مناطق بوده است؟

ــ طبق آماری که من دارم از منطقه شش که در نزدیکی ما است، حدودا 60 – 70 نفر و از منطقه هشت حدود بیست نفر دستگیر شده اند. اما بیشترین دستگیری ها از منطقه 4 (نازی آباد) بوده است. در آنجا حدود سیصد نفر دستگیر شده اند.

بعضی اخبار از هزار مورد دستگیری حکایت میکردند ...

ــ من نمیتوانم این رقم را تایید کنم.

از همسران رانندگان که دستگیر شدند چه اطلاعی دارید؟

ــ سه تن از همسران اعضای فعال سندیکا دستگیر شدند. خانم سلیمی و خانم رضوی دیروز (سه شنبه) و خانم حیات غیبی امروز (چهارشنبه) آزاد شدند. خانم سلیمی را همراه با فرزند دوساله اش به زندان بردند.

چرا همسران را دستگیر کردند؟

ــ در مورد خانم سلیمی میدانم که او عملا به گروگان گرفته شد. وی را با فرزند دوساله اش از منزل دستگیر کرده و به زندان بردند. آنها رفته بودند که آقای سلیمی را دستگیر کنند. از آنجا که او در منزل نبوده همسر و فرزند را به اوین بردند گفته بودند که تا معرفی آقای سلیمی همسر او را آزاد نمیکنند. البته ایشان به مجرد مراجعه به خانه و متوجه شدن موضوع به زندان رفت و در نتیجه همسر وی را آزاد کردند. کودک دو ساله را غروب روز یکشنبه آزاد کرده بودند و یکی از اقوام او را از زندان گرفته بود.

آیا از اعتصاب غذا در زندان اطلاع دارید؟

ــ طبق اطلاع من بسیاری از رانندگان و اعضای هیئت مدیره سندیکا در اعتصاب غذا به سر میبرند، اما از تعداد دقیق اعتصاب کنندگان و اینکه چه کسانی دقیقا در اعتصاب غذا هستند اطلاع ندارم.

تجمع امروز (چهارشنبه) در مقابل مجلس چگونه بود؟

ــ تقریبا بیست نفر به مقابل مجلس رفتند. نیروهای امنیتی جلوی تجمع آنها را گرفتند. یکی از افسرهای نیروی انتظامی به یکی از خانم ها گفته بود که نباید تجمع کنند، اما میتوانند با آقای محجوب نماینده کارگران در مجلس صحبت کنند. این خانم به آن افسر پاسخ داده بود که آقای محجوب نماینده کارگران نیست.

البته به نظر من ما اصلا نماینده ای در مجلس نداریم. به هر حال افسر نیروی انتظامی به تجمع کنندگان گفته بود که اگر آقای محجوب نماینده آنها نیست باید برابر دادگاه انقلاب بروند و آنجا تجمع کنند.

پس در مقابل دادگاه انقلاب تجمع میشود؟

ــ ظاهرا قرار بر این شده بود که روز یکشنبه جلوی دادگاه انقلاب جمع شوند. من با خانم اسانلو صحبت کردم. قاضی راسخ متین به او گفته است که نباید به جلوی دادگاه برود.

در یک تماس تلفنی، به همسر آقای زاده حسین، یکی از اعضای هیئت مدیره که اکنون در زندان است گفته اند که ایشان از رفتن به جلوی دادگاه انقلاب خودداری کند و آنها تا هفته آینده خودشان کاری میکنند.

"خودشان" چه کسانی هستند؟

ــ به گمانم از دادگاه انقلاب تماس گرفته بودند.

آیا هیچیک از بازداشت شدگان را آزاد کرده اند؟

ــ روز یکشنبه یعنی فردای دستگیری های گسترده، آقای سعید مرتضوی دادستان تهران شخصا به اوین رفته است از تعدادی در حدود سی نفر تعهد نامه گرفته اند و آنها را آزاد کرده اند. اما پس از آن هم دستگیری ها همچنان ادامه داشته است.

برخورد همکاران و مردم با این ماجرا چگونه است؟

ــ خیلی ها ترسیده اند. در بعضی از اتوبوسها که من خود شخصا اطلاع دارم، همراه با راننده، نیروی انتظامی روانه میکنند. یعنی یک مامور انتظامی همراه با راننده است. مردم از حضور مامور انتظامی در اتوبوس ناراضی هستند و از طرف دیگر این حضور ایجاد رعب و وحشت کرده است. بعضی همکاران با ما پای تلفن صحبت نمیکنند. آنها میگویند که تلفن ها تحت کنترل هستند و می ترسند که برایشان گرفتاری درست شود.

البته روز فردای دستگیری ها به هر راننده پنجاه هزار تومن بن کارگری دادند و به نوعی سعی کردند تا سکوت آنها را بخرند. آنها به کارگران گفته اند که بازداشتی ها پس از آزادی، از شرکت اخراج میشوند.

شما به عنوان تنها عضو باقیمانده از هیئت مدیره چه کرده و چه میتوانید بکنید؟

ــ ما بیانیه ای در دفاع از همکاران دستگیر شده، صادر کردیم. نامه ای به آقای جهرمی، وزیر کار نوشتم. این بیانیه و نامه در نشریه "صاحب قلم" منتشر میشود. اینها همه چیز را از ما گرفته اند. روزنامه نگاران "صاحب قلم" به من گفتند در حدی که تعطیلشان نکنند اخبار ما را منعکس میکنند. واقعیت این است که روزنامه نگاران هم به شدت تحت فشار هستند آنها را هم به دلیل یک گزارش و یا خبر دستگیر میکنند و به زندان میبرند. نمیدانم چه میتوان کرد. به هر حال همچنان پیمودن تمام راه های قانونی را ادامه میدهم و امیدوارم که مسئولان نیز کمی به قانون احترام بگذارند. اینها مقاوله نامه های بین المللی کار امضا کرده اند. این بدان معنی است که حق تشکل و اعتصاب حق قانونی ما است ولی خودشان به امضای خودشان احترام نمیگذارند.

آقای ابراهیم گوهری برای وقتی که به شهروند دادید سپاسگزاریم.

گفت وگو: اول فوریه 2006

شهروند - شماره ۱۰۵۵ - ۳ فوریه ۲۰۰۶ - جمعه ۱۴ بهمن ۱۳۸۴