پيچيده‌تر
شدن مشارکت حماس در انتخابات پارلمانی فلسطين
احمد زيدآبادی
مجلس
نمايندگان آمريکا با ۳۹۷ رای موافق در برابر ۱۷ رای مخالف، قطعنامه‌ای را عليه شرکت
حماس در انتخابات پارلمانی آينده فلسطين تصويب کرده است.
اين قطعنامه
از دولت خودگردان فلسطين به رهبری محمود عباس خواسته است مشارکت حماس در انتخابات
را به "پذيرش حق موجوديت اسراييل به عنوان يک کشور يهودی، توقف تروريسم،
محکوم کردن استفاده از زور، توقف اقدامات تحريک‌آميز و برچيدن زيرساخت‌های ترور"
مشروط کند.
مجلس
نمايندگان آمريکا در قطعنامه خود دولت محمود عباس را تهديد کرده است که اگر ورود
حماس در انتخابات را به شرايط فوق مشروط نکند، کمک‌های مالی و هر نوع حمايت ديگر
ايالات متحده را از دست خواهد داد.
اين قطعنامه
با اعلام پيروزی چشمگير اين سازمان اسلامگرا در چهارمين مرحله از انتخابات شوراهای
محلی فلسطين همزمان شده است. طبق نتايج غيررسمی، حماس با کسب ۷۳ درصد آراء در نابلس
توانسته است ۱۳ کرسی از ۱۵ کرسی شورای اين شهر را تصاحب کند.
حماس همچنين
موفق شده است ۷۲ درصد آراء فلسطينی‌ها را در شهر البيره در حومه رام‌الله به
خود اختصاص دهد، هر چند که در خود شهر رام‌الله موفقيتی کسب نکرده و شورای اين شهر
به کنترل جبهه خلق برای آزادی فلسطين و جنبش فتح درآمده است.
تبعات
پيروزی
در واقع
اعلام پيروزی حماس در اين مرحله از انتخابات، نگرانی از موفقيت اين گروه را در
انتخابات پارلمانی ۱۵ ژانويه سال آينده ميلادی در فلسطين، در بين محافل اسراييلی و
برخی از محافل فلسطينی و بين‌المللی افزايش داده است.
اگر حماس
بتواند اکثريت کرسی‌های پارلمان آينده فلسطين را به خود اختصاص دهد، روند صلح
خاورميانه وارد دوره‌ای از ابهام و پيچيدگی بيشتر خواهد شد، زيرا حماس موجوديت
اسراييل را به رسميت نمی‌شناسد و حاضر به خلع سلاح شاخه نظامی خود نيست.
محمود عباس
شرکت حماس در انتخابات پارلمانی را فرصتی برای ورود اين گروه قدرتمند اسلامگرا به
روند سياسی در فلسطين می‌داند و خلع سلاح شبه نظاميان اين گروه را پس از انتخابات
سهل و امکان‌پذير تصور می‌کند.
اما تصور
آقای عباس فقط زمانی رنگ واقعيت می‌گيرد که نمايندگان حماس در پارلمان فلسطين در
اقليت باشند. اگر آنها اکثريت پارلمانی را به دست آورند، به نظر نمی‌رسد آقای عباس
اهرمی قانونی برای تمکين حماس داشته باشد.
ظاهرا رهبر
تشکيلات خودگردان مطمئن است حماس موفق به کسب اکثريت کرسی‌های پارلمان نخواهد شد،
باوری که گويا دولت آمريکا نيز در آن سهيم است و به همين دليل با شرکت حماس در
انتخابات مخالفتی ندارد.
اختلافات
فتح
تحولات داخلی
فلسطين در روزهای اخير اطمينان به تحقق اين باور را متزلزل کرده است.
طی روزهای
گذشته سرزمين‌های فلسطينی شاهد درگيری درون گروهی بين اعضای جنبش فتح بوده است.
اين جنبش که
مدت‌ها از شکاف بين دو نسل قديم و جديد خود رنج برده، در هفته گذشته برای تنظيم
فهرست نامزدهای انتخاباتی اش اقدام به برگزاری انتخابات درون گروهی کرد.
برگزاری اين
انتخابات با بی‌نظمی و درگيری مسلحانه همراه شد و محمود عباس رهبر فتح دستور توقف
آن را صادر کرد.
در مناطقی
که انتخابات با نظم و ترتيب برگزار شد، اغلب نام کادرهای جوان جنبش فتح از صندوق‌ها
در آمد به طوری که نام مروان برغوثی رهبر نسل جديد فتح که اکنون در زندان اسراييل
به سر می‌برد، در راس فهرست انتخاباتی جنبش قرار گرفت.
نسل جديد
فتح توقف انتخابات درون حزبی را توطئه‌ای از سوی نسل قديم برای حفظ سيطره خود بر
مناصب عالی در فلسطين دانست و مروان برغوثی از داخل زندان با اعلام جنبش تازه‌ای
به نام المستقبل، از اعلام فهرست انتخاباتی جداگانه‌ای خبر داد.
اين انشعاب
در کنار حملات مسلحانه‌ای که از سوی گردان‌های شهدای الاقصی شاخه نظامی فتح عليه
نهادهای مسئول برگزاری انتخابات صورت گرفت، بسياری از ناظران را متقاعد کرد که
برنده چنين وضعيتی حماس است و اين گروه می‌تواند به اکثريت کرسی‌های پارلمان آينده
دست يابد.
ظاهرا دو
شاخه فتح از اين موضوع نگران شده‌اند و مذاکراتی را برای رفع اختلافات و اعلام
فهرستی واحد برای انتخابات آينده آغاز کرده‌اند.
واکنش
اسراييلی ها
اينکه آيا
اتحاد داخلی فتح می‌تواند مانع پيروزی حماس در انتخابات پارلمانی شود، چندان روشن
نيست، ولی افزايش احتمال پيروزی اين گروه، انگيزه تازه‌ای به برخی احزاب اسراييلی
و نهادها و گروه های حامی اسراييل در ايالات متحده آمريکا داده تا بر مخالفت خود
با شرکت حماس در انتخابات بيفزايند.
نمونه اين
مخالفت، قطعنامه مجلس نمايندگان آمريکاست که ظاهرا با فعاليت پشت صحنه لابی
اسراييل در واشنگتن (آيپک) به تصويب اکثريت قريب به اتفاق نمايندگان هر دو حزب
دمکرات و جمهوريخواه رسيد.
سيلوان
شالوم وزير خارجه دولت آريل شارون که برای کسب رهبری حزب ليکود به رقابت با
بنيامين نتانياهو برخاسته، با ستايش از قطعنامه مجلس نمايندگان آمريکا، آن را "بسيار
مهم" دانسته و گفته است: "شرکت حماس در انتخابات می‌تواند ما را پنجاه
سال به عقب برگرداند."
احتمال دارد
رهبران برخی ديگر از احزاب اسراييل نيز اظهاراتی مشابه بيان کنند و شرايط را برای
شرکت حماس در انتخابات پارلمانی فلسطين دشوارتر کنند.
اين در حالی
است که اعضای بلندپايه فتح معتقدند اين نوع اظهار نظرها فقط موقعيت حماس را ميان
توده‌های فلسطينی بهبود می‌بخشد و احتمالا به همين نيت هم انجام می‌گيرد.
آنها
استدلال می کنند که پيروزی احتمالی حماس در انتخابات فلسطين بهترين بهانه را در
اختيار احزاب راستگرای اسراييل قرار می‌دهد تا از تعهدات خود در برابر روند صلح
شانه خالی کنند و مسئوليت شکست مذاکرات را به عهده طرف فلسطينی بگذارند.
(بی بی سی )
