سمينار نقش اقوام ايرانی در آينده ايران

 

گزارش مهرداد فرهمند

بی بی سی

 

روز يکشنبه ۱۶ مه (۲۷ ارديبهشت) سميناری با عنوان نقش اقوام ايرانی در استقرار دموکراسی و سياست آينده ايران در شهر لندن برگزار شد.

در اين سمينار يک روزه که محل برگزاری آن مرکز لهستانيهای لندن بود و بيش از نود نفر در آن شرکت داشتند، نمايندگانی از حرکت بيداری آذربايجان، حزب دموکرات کردستان ايران، حزب همبستگی دموکراتيک اهواز و جبهه متحد بلوچستان ايران و همچنين چهره های سياسی و قومی مستقل نيز به سخنرانی پرداختند و پيامی نيز از سازمان فدائيان خلق اکثريت قرائت شد.

داريوش همايون نيز از جريان مشروطه خواهان سلطنت طلب و حسين باقرزاده از چهره های سياسی جمهوريخواه در اين سمينار به ايراد سخنرانی پرداختند.

سخنرانيها از سويی بر انتقاد به سياستهای حکومت سلطنتی پهلوی و همچنين حکومت جمهوری اسلامی در قبال اقوام و محروم نگه داشتن آنان از حقوق خود مبتنی بود و از سوی ديگر، برخی سخنرانان راهکارهايی در مورد احقاق حقوق اقوام ايرانی در آينده اين کشور ارائه می دادند.

موضوع فدراليسم و تشکيل ايرانی دموکراتيک و فدرال مورد اتفاق اغلب سخنرانان و شرکت کنندگان در سمينار بود.

در اين سمينار که نمايندگان اغلب گروههای فعال در زمينه مسائل قومی ايران در آن شرکت داشته اند و تعدادی از شرکت کنندگان از ديگر کشورهای اروپايی و آمريکا به سمينار دعوت شده بودند اختلاف نظرهای زيادی نيز بروز کرد تا آنجا که بويژه در بخش پايانی نشست که به پرسش و پاسخ اختصاص داشت، فضای جلسه به تنش کشيده شد.

برخی از گروههايی که حضور رسمی در سمينار نداشتند، همچون کنگره جهانی آذربايجان و کميته موسوم به دفاع از حقوق آذربايجان جنوبی گلايه می کردند که به آنان در اين سمينار امکان بيان ديدگاههايشان داده نشده است.

اما عبدالستار دوشوکی از جبهه متحد بلوچستان که سازمان دهنده سمينار بود می گفت که در دعوت از گروههای مختلف برای شرکت در اين سمينار چارچوبی تعيين شده بوده است و علت دعوت نشدن برخی گروهها به اين سمينار، خارج بودن اهداف و برنامه های آنان از چارچوب تعيين شده بوده است.

اين چارچوب، به گفته آقای دوشوکی، واقع پذيرفتن وحدت و تماميت ارضی کشور ايران بوده، در حالی که گروههايی وابسته به قوميتهای ايرانی وجود دارند که علنا تجزيه بخشهايی از خاک ايران و استقلال يا پيوستن به برخی دولتهای همسايه را در برنامه کار خود قرار دارند.

حضور داريوش همايون در سمينار، به عنوان يکی از چهره های اصلی جريان سلطنت طلب ايرانی و پيشينه او به عنوان کسی که از مقامهای حکومت سلطنتی ايران بوده و ديدگاههايی که از سوی او مطرح شد يکی از عمده ترين عاملهای جنجال برانگيز در اين نشست بود.

پيشينه آقای همايون به دليل تعلق به حکومتی که به جهت سياست تمرکزگرايی اش در دوران پيش از انقلاب بشدت مورد حمله و انتقاد گروههای سياسی مدافع حقوق اقوام است و همچنين ديدگاه او در تکيه بر يکپارچگی و مليت واحد همه ايرانيان، در عين تنوع قومی اين کشور او را آماج حملات و انتقادات بسيار شديد گروهی از حاضران جلسه کرد.

اين در حالی است که داريوش همايون نيز علاوه بر دفاع از رعايت حقوق اقوام و تساوی قومی، از سوی حزب مشروطه ايران طرح حکومتهای محلی را مطرح کرد که در آن اداره امور هر استان به دست مردم خود آن استان است و مقامات اجرايی در برابر مجالس محلی پاسخگو هستند.

سمينار اقوام ايرانی در لندن از لحاظ اينکه توانست امکان گفتگوی آزاد ميان طيف گسترده ای از فعالان سياسی قوميتهای ايرانی و طرح نظرات آنان را فراهم آورد در نوع خود کم سابقه بود هرچند نشان می داد که گروههای فعال در زمينه قوميتهای ايرانی تا رسيدن به توافق و طرح برنامه ای منسجم فاصله بسيار زيادی دارند.

اما همين سمينار نشان می داد که همه اين گروهها، از گروههای دارای گرايش قومی گرفته تا سلطنت طلبان و جمهوريخواهان بر ميثاقهای جهانی که حقوق اقوام در آنها تعريف و تبيين شده توافق نظر دارند و بر شيوه مبارزه مسالمت آميز برای دست يافتن به اين حقوق همصدا هستند.