www.polpiran.com
info@polpiran.com
ترجمه: ن. نوری زاده
بخش: پایانی
گزارش کامل ناظران حقوق بشر در مورد ایران ژوئن 2004
( خرداد 1382) شماره 2 / E
آینده تاریک
فضای ترس و وحشت بخاطر سوء رفتار ها و (انواع شکنجه) که رژیم نسبت به شهروندان
اعمال میکند و در این گزلرش به آنها اشاره شد، وجود بیشتر ایرانیان را فرا گرفته
است. در این رابطه چند دانشجو در گفتگو با ناظزان حقوق بشر اظهار داشتند که:
" آنها از برنامه ها و نظرات فعالین دانشجو پشتیبانی و حمایت میکنند اما از
رفتن به خیابان و یا حضور در سخنرانیهای آنها هراس دارند.”
دانشجوی دیگری گفت: "قبلا آنها شما را به مدت 24 ساعت بازداشت میکردند اما
حالا نه تنها شما را بیرحمانه میزنند بلکه از دانشگاه هم اخراج میکنند."
(160)
امروز امید اندکی برای تغییر رفتار قوه قضائیه برای نهاد های دمکراتیک وجود
دارد. در خلال سه سال گذشته هزینه ابراز بیان و عقیده و نیز انتقاد از نقض حقوق
بشر که بوسیله دستگاه قضائیه و نهاد های امنیتی وابسته به آن انجام میگیرد، بسیار
بالا رفته است. در این رابطه آمبئی لیگابو گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد
حق آزادی عقیده و بیان در ضمن سفر به ایران و مشاهده خود ابراز کرده است که:
" سرکوب آزادی بیان و عقیده، یک "فضای
وحشت" در ایران بوجود آورده است." او در گزارش خود همچنین آورده
است که: " گزارشگر ویژه گام را فراتر میگزارد و تاکید میکند که فضای ترس و
وحشت که بوسیله سرکوب مداوم مردم جهت ابراز بیان انتقاد آمیز خود علیه اولیای
امور، تئوریسین های سیاسی و مذهبی و وظائف نهادها بوجود آمده است، توام با محکومیت
های شدید، موجب خود سانسوری در میان بیشتر روزنامه نگاران، روشنفکران،
سیاستمداران، دانشجویان و بطور کلی مردم شده است.. در نتیجه وجود این فضا مانعی
برای آزادی بیان و عقیده ایجاد شده است."
بنظر میرسد که بعد از انتخابات مجلس در 20 فوریه 2004 فضای ترس و وحشت افزایش
یابد. یک نماینده مجلس که صلاحیت او برای
انتخابات دوره بعدی رد شده است و نیز اولین کسی بود که از مجلس (ششم) استعفا داد،
اخیرا اظهار داشت که: "دستگاه قضائیه تحت کنترل محافظه کارانی که مایلند فضای
سیاسی را بیشتر محدودتر کنند، کشور را به سوی وضعیت و شرایط بسیار وخیم تر از
گذشته سوق خواهد داد. در آینده وضعیت بسیار بغرنج و وخیمی در انتظار
داریم".(162)
در شب انتخابات یکی از دو روزنامه اصلاح طلب بمدت 2 هفته توقیف شد و در همین
راستا افراد بیشماری بوسیله دادگاه تهدید شدند و چند سخنرانی عمومی بوسیله نیروهای
امنیتی لباس شخصی مورد حمله قرار گرفت و شماری از سایتهای خبری اینترنت در داخل
فیلتر گذاری شد.(163)
دقیقا مشخص نیست که مجلس آینده که به دست محافظه کاران واگذار شده است چه
خواهد کرد اما رویدادهائی که در زمان انتخابات صورت گرفت، نشان میدهد که حقوق
زندانیان سیاسی زیر پا گذاشته خواهد شد و شرایط و وضعیت آنها زیان بارتر از گذشته
میشود.
در 18 مارس 2004 سخنگوی قوه قضائیه علیرغم اعتراض اعضاء اصلاح طلب کمیته رئیس
جمهوری برای پیگیری وضعیت زندانیان سیاسی، پایان فعالیت این کمیته را اعلام داشت.
سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ به سئوالی در مورد ملی مذهبیهای روزنامه نگار که بدون
تفهیم اتهام ماهها در زندان بسر می برند، اظهار کرد که خانواده آنها بارها از طریق
رسانه های گروهی خواستار پیگیری پرونده آنها شده اند.(164) او در ادامه او خاطر
نشان کرد: "که هیئتی از سوی رئیس جمهوری موارد را بررسی و در گزارش خود اعلام
کرد که این افراد دارای محکومیت قطعی هستند و در بازداشت موقت به سر نمی برند"
روز بعد وزیر اصلاح طلب که خود عضو هیئت مزبور است بیان داشت که این کمیته چیزی را
در گزارش خود اعلام نکرده است و براستی سخنگوی قوه قضائیه از وضعیت قانونی روزنامه
نگاران در زندان کم اطلاع می باشد.(165)
در 7 مارس 2004 یک عضو مجلس که صلاحیت او برای انتخابات بعدی رد شده بود و نیز
بیشتر دوره تصدی نمایندگی خود در مجلس (ششم) را در پس دادن بازجوئی در زندانهای سری
می گذارند، رفتار بد با زندانیان سیاسی را تقبیح کرد و از دولت خواست که در قبال
بازداشت شدگان احساس مسئولیت کند. او در خلال بیان این مطالب در صحن مجلس، مورد
اعتراض تندروها و محافظه کاران مجلس قرار گرفت و تریبون او را خاموش نمودند. قسمتی
از سخنان او به قرار زیر می باشد:
"امروز نیز شاهد یک کودتای پارلمانی علیه جریان تحول خواه ایرانیان با
ابزار رد صلاحیت و ارعاب در انتخابات دوره
هفتم مجلس شورای اسلامی هستیم تا مجلس به هر ترفندی مهره چینی گردد و به فرموده ای
قیام و قعود کنند و دیگر از آن نامه اعتراض و انذار نگاشته نشود و صدای افشاء
گرانه حقیقت جویان برنخیزد و کمیسیون اصل نود آن مرجعی برای ستم دیدگان نباشد و
گزارش قتلهای دگراندیشان، یورش نظامیان به کوی دانشگاه تهران و تبریز و طرشت،
انفرادی ها و آزار روزنامه نگاران و زندانیان و فعالان سیاسی بخصوص دانشجویان و
فعالین جنبش دانشجوئی گوش حاکمان را نیازارد و کسی دیگر در مجلس سخنی از تنهائی
زندانیان و انفرادی افرادی چون صابر، علیجانی، رحمانی، گنجی، زرافشان، آقاجری،
اشکوری، عبدی، باطبی و سایر زندانیان مظلوم بر زبان نیاورد و آن کنند که حاکمیت
میخواهد و تنها آن گویند که حکومت می پسندد".(166)
سپاسگزاری
این گزارش بوسیله مشاوران "ناظران حقوق بشر" قسمت خاور میانه، شمال
آفریقا تهیه و نوشته شده است. جوستورک، سردبیر قسمت خاور میانه، شمال آفریقا در
واشنگتن این گزارش را بازبینی و مرور کرده است. همچنین این گزارش بوسیله جیمز روس،
مشاور عالی "ناظران حقوق بشر" و ویندی بروان معاون سردبیر در امور
برنامه ریزی دوباره خوانی شد. لیلا هال عضو قسمت خاور میانه، شمال آفریقا این
گزارش را جهت انتشار آماده نمود. در این رابطه کمک هائی در مورد انتشار این گزارش
توسط آندرا هالی مدیر قسمت خارجی انتشار و فیتزوری هپکینز، مدیر ارسال و
رونیکاماتوشاج سردبیر عکس و جدیش پارکیش هماهنگ کننده ارتباطات آنلابن، انجام گرفته
است.
ناظران حقوق بشر از افرادی که در خارج از کشور اطلاعات ارزشمندی را جهت تهیه
این گزارش در اختیار آنها گذاشتند بویژه افرادی که بوسیله حکومت ایران بازداشت و
شکنجه شده اند و نیز کسانیکه سرگذشت خود را با آنهادر میان گذاشتند، صمیمانه تشکر
می نماید. متاسفانه بدلیل شرایطی که در ایران حاکم است ناظران حقوق بشر قادر
نیستند که با نام از این افراد سپاسگزاری نمایند. تهیه این گزارش بدون همکاری های
عبدالکریم لاهیجی و رضا معینی غیر ممکن بود. ناظران حقوق بشر ضمن تشکر از آنها از Newman’s Own Foundation
جهت حمایت ناظران حقوق بشر عمیقا تشکر می نماید.
پاورقی ها:
159- گفتگوی تلفنی ناظران حقوق بشر با سیامک س، 11 دسامبر 2003
160- مصاحبه ناظران حقوق بشر با دانشجویان سابق 13 اکتبر 2003
161- گزارش آمبئی لیگابور گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد حق آزادی
عقیده و بیان در ایران، 12 ژانویه 2004
E/CN.4/2004/62/ADD.2/
162- "ما باید منتظر شرایط بدتری باشیم" فاطمه حقیقت جو، پیک ایران،
آنلاین، 25 مارس 2004
163- در 21 ژانویه 2004 یک گروه از مردان لباس شخصی وابسته به انصار حزب الله
به سخنرانی صلح آمیز سعید رضوی فقیه یکی از رهبران دفتر تحکیم وحدت که مردم را در
رای گیری مجلس در 20 فوریه تشویق می کرد، حمله ور شدند. همچنین وقتی محسن
میردامادی در گردهمائی عمومی جبهه مشارکت در یزد در خلال سخنرانی یکی از نمایندگان
اصلاح طلب مجلس حضور یافت، مورد حمله نهادهای لباس شخصی قرار گرفت. در این حمله
شماری از افراد پلیس مجروح شدند. استاندار یزد در این مورد بیان کرد، چگونه می
توان انتظار داشت که در این مملکت به قانون احترام بگذارند در حالیکه نماینده و
عضو کمیته امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که بطور رسمی و قانونی جهت سخنرانی دعوت
شده است توسط یک گروه (غیر قانونی) لباس شخصی مورد حمله قرار بگیرد. خبرگزاری
دانشجویان ایرانی، ایسنا، 6 دسامبر 2003
164- پایان فعالیت کمیته رئیس جمهوری برای پیگیری وضعیت زندانیان سیاسی، 18
مارس 2004، تهران، شرق:
"سخنگوی قوه قضائیه در خصوص توقیف دو نشریه در آستانه انتخابات گفت: "قوه
قضائیه تعطیلی این نشریات را یک کار مثبت سیاسی ارزیابی نمی کند و این نتیجه و
ثمره ای برای قوه قضائیه ندارد، یعنی اگر اقتضای سیاسی کاری بود، بخشی از کارها
نباید انجام میشد و حال که انجام شده، نشان می دهد این کارها سیاسی نیست".
165- وزیر می گوید که تحقیقات در مورد پرونده زندانیان سیاسی هنوز به پایان
نرسیده است، ایسنا، 19 مارس 2004
166- سخنرانی علی اکبر موسوی خوئینی نماینده مجلس، رادیوی صدای اسلامی ایران،
تهران- 7 مارس 2004
