بازهم دربارهء شيرين عبادی
(هنوزبرای "تسويه
حسابها" وقت است ! )
محمد ايل بيگی
کی بود ؟ قرنها پيش بود ؟ با اين حواس پرتی هايم ، تاريخ ِ
دقيق به يادم نيست . می توانم به چرخم و بيابم تاريخ ِ دقيق را ـ کو حوصله !
بهرحال ، هفتهء گذشته بود . روزش چه اهميت دارد ...
ساعت 13 بود ومن جلوی تله
ويزيون ، اخبار ِ کانالِ 2 (دولتی ِ) فرانسه را ضمن ِ " نوش ِجان فرمايشی ِ
" نهار نگاه می کردم که یهو اين را شنيدم :"شيرين عبادی
برندهءجايزهءنوبل ِصلح". باورتان شايد نشود ، اما عين ِ حقيقت است : نهار ِ
خاک برسری را ول کردم و فورا خودم را به کامپيوتر ِ خاک برسری تر از نهارم رساندم
( چرا " خاک برسری " ؟ رابطه اش با "عهدبوق " بيشتر است تا با
" عهدِ جديد " ـ عمرش را چون من کرده است و چُنانچون من ِ خِرفت ، که
برای ِ فهم ِ يک مطلب ، به جای ِ يک دقيقه ، دوساعت می گذارم ، او برای ِ لج کردن
با من ، به جای ِ يک دقيقه ، دوساعت و نيم می گذارد تا مطلبی را آماده برای ِ چاپ
و فرستادن کند ). تا ساعت 3 ، 3 و نيم بعداز ظهر طول کشيد که تا آن مطلب ِ 10، 20
سطری را آمادهء فرستادن کنم . راستی عنوانش چه بود ؟ چيزی در حد ِ " بهتر از
عبادی کسی مستحق نبود " ...
فرستادم برای "
عصرنو" ( که " روزانه " شدنهايش هميشه به فردا و پس فرداها وابسته
است ) و " روشنگری " . همين ها و فقط همين ها ـ طبق معمول .
وبعد بود که سری زدم به
تارنماها . تا آن لحظه تنها دوتن در بارهء اين مسئله نوشته بودند:1ـ حسين باقرزاده
؛ 2ـ نيلوفر بيصائی ( که تارنمائی که مرا قدرتمندانه " ممنوع القلم "
کرده است ، انها را منتشر کرده بود ) و من سومين نفر بودم ـ يعنی بر سکوی ِ افتخار
!
... واما می دانيد ؟ از عجايب
ِ روزگار : شباهت هائی عجيبی بود در نوشتهء من با نوشتهء " نيلوفر بيضائی
" . در اين هيچ شکی نيست که او نوشته اش را پيش از من فرستاده بود ( و بی شک
پيش از من آگاه از خبر بود : من " دوزاری" ام ـ طبق ِ معمول ـ ، دير می
اقتد ! ) ، يعنی چه ؟ " نوشته دزدی " کردم و " کپی برداری "؟
چيزی در ادبيات وجود دارد که آنرا " توارد" می نامند ـ اينجوری ترجمه اش
کنم : همزمانی ِ فکری . به هرچه که ايمان داريد و نداريد سوگند : توارد بود و تنها
همين ـ هنوز به اينجا نرسيده ام که بدزدم ...
و بعدها " ميرزا محمدخان
" ، " آشيخ جلال " و ... و ... و نوشته و پيام فرستادند . در ابتدا
همه موافق ... اما هرچه خانم عبادی بيشتر مصاحبه کرد و گفت ، مخالفينی پيدا ...
طيف ِ مجاهدين ( همه شانرا قاطی می کنم : با " ديدگاه " و بی ديدگاه )
از اول دنبال ِ بهانه و ايرادگيری ... "ماوراء راستان " و " ماوراء
چپان " هم به هم چنين ( در " دو ابرو " بگويم که امروز "
روشنگری " ، يکی از اين نوشته ها را در " مقالات رسيده " آورد و
بعد " دزدانه " برداشت ـ افسوس ! ) .
اصل را اين می دانم که يک
ايرانی يکی ازمهمترين ـ و درعين ِ حال پُرانتقادترين ـ جايزه های ِ بين المللی را
از آن ِ خود کرده است . کمی درنگ کنيم : نه چندان خوبی ها از او بگوئيم و نه چندان
بدی ها . لختی درنگ تا بدانيم با چه کسی سرو کار داريم . من شکی ندارم گه شيرين
عبادی ِ پس از " نوبل " همان نخواهد بود که پيش از اين بوده است ـ اميد که هزاران بهتر . تنها اين را به گويم
که : انتظارم براين بود که روسری از سر بردارد وتنها با اين ژست سالها مبارزات
مردم ِ ايران را به جلو می برد و رژيم با توجه به " وزنه " اش نمی
توانست کاری بکند ـ نکرد ؛ افسوس !
23 مهر 82 / 15 اکتبر 03
