دوشنبه ۲۱ مهر ۱۳۸۱ - ۱۳ اکتبر ۲۰۰۳

مصاحبهی شيرين عبادی با مجلهی آلمانیزبان اشپيگل

"جايزه صلح نوبل اين انرژی را به من میدهد که با نيروی بيشتری به راه خود ادامه دهم."

اين جايزه تنها به من تعلق ندارد، بلکه برای تمام کسانی است که به ويژه در ايران برای دموکراسی و حقوق بشر مبارزه میکنند. در کشور ما گروههای بسياری برای احقاق حقوق زنان و کودکان و نيز برای آزادی تلاش میکنند. همه اين گروهها به خاطر دريافت اين جايزه خوشحال میشوند.

 

به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران از برلين، شيرين عبادی، برنده جايزه صلح نوبل در گفتوگو با مجلهی اشپيگل، چاپ آلمان به سوالهای خبرنگار يان مجلهی آلمانی پاسخ داد.

 

اشپيگل:

خانم عبادی، شما پس از دريافت اين خبر غافلگير کننده از اسلو چه احساسی داشتيد؟

شيرين عبادی:

وقتی که يکی از اعضای کميته نوبل به من زنگ زد، من واقعا شوکه شدم. من حتی نمیدانستم که نام من در ليست نامزدهای دريافت جايزه نوبل قرار دارد. من هيجان زده و منقلب شده و به وجد آمده بودم.

 

اشپيگل:

اعطای اين جايزه به شما چه واکنشی در ايران در پی خواهد داشت؟

شيرين عبادی:

اين جايزه تنها به من تعلق ندارد، بلکه برای تمام کسانی است که به ويژه در ايران برای دموکراسی و حقوق بشر مبارزه میکنند. در کشور ما گروههای بسياری برای احقاق حقوق زنان و کودکان و نيز برای آزادی تلاش میکنند. همه اين گروهها به خاطر دريافت اين جايزه خوشحال میشوند.

 

اشپيگل:

اما آيا دولت ايران اعطای اين جايزه را به شما به عنوان انتقاد از خود تلقی نخواهد کرد؟

شيرين عبادی:

بايد ديد چه میشود، من اعطای اين جايزه را حاوی پيام ديگری نيز میدانم. اصلاحات در ايران بايد بدون خشونت تداوم يابد. زمان نفرت، خشونت و جنگ و همچنين دوره سرکوب سپری شده است. من از دولت ايران میخواهم به حقوقبشر احترام بگذارد.

 

اشپيگل:

بسياری از ايرانيانی که برای حقوق بشر مبارزه میکردند، هم اکنون در زندان به سر میبرند.

شيرين عبادی:

من آرزو میکنم، اين افراد هر چه زودتر آزاد شوند. خود من بيش از بيست سال است برای حقوق بشر مبارزه میکنم و در اين راه محکوم هم شدهام. با اين حال من هيچ گاه اميد خود را از دست ندادهام و همچنان معتقد هستم که در ايران شاهد تکاملی مسالمت آميز در جهت استقرار اصول دموکراسی خواهيم بود. جايزه صلح نوبل اين انرژی را به من میدهد که با نيروی بيشتری به راه خود ادامه دهم. من آدم خوشبينی هستم و معتقدم که هر روز وضعيت بهتر خواهد شد.

 

اشپيگل:

آيا برای زنان نيز که تقريبا در تمام کشورهای اسلامی تحت فشار هستند، چنين اميدواری وجود دارد؟

شيرين عبادی:

زن بودن در ايران چندان ساده نيست. همچنان بسياری از قوانين تبعيضآميز عليه زنان به قوت خود باقی است. اينکه من به عنوان نخستين زن مسلمان اين جايزه را دريافت میکنم، احساس غرور زنان را در تمام کشورهای اسلامی برمیانگيزد. اين جايزه نمايانگر آن است که اسلام و حقوق بشر هيچ تضادی با هم ندارند.

 

اشپيگل:

آيا حقوق بشر اصولی جهانی هستند يا اينکه از نظر شما میتوان استثناهای فرهنگی هم برای حقوق بشر قايل بود؟

شيرين عبادی:

حقوق بشر اصولی منحصر به فرد بوده و همه جا يکسان هستند و از اين رو نمیتوان در کشورهای مختلف تفسيرهای متفاوتی از اين اصول ارائه کرد. فرهنگها متفاوت هستند، اما اين مساله اعتبار جهانی حقوق بشر را زير سوال نمیبرد. تنها میتوان گفت که برای احقاق حقوق بشر راههای مختلفی وجود دارد.

 

اشپيگل:

آيا میتوان حقی برای دخالت در ديگر کشورهای جهان به نام حقوق بشر و دموکراسی برای خود قايل بود، همان حقی که اکنون آمريکايیها در عراق برای خود قايل هستند؟

شيرين عبادی:

خير، مبارزه برای حقوق بشر و دموکراسی بايد در داخل کشورها و جوامع صورت گيرد. هر گونه دخالت خارجی اين مبارزه را دشوارتر کرده و با موانع بسياری روبرو میسازد. هيچ کشوری حق ندارد، خواسته خود را به ديگر کشورهای جهان تحميل کند، حتی اگر نيت خوبی هم داشته باشد، چرا که در اغلب موارد اين کار نتايج معکوس به همراه خواهد داشت.

 

اشپيگل:

آيا به نظر شما دخالت آمريکا در عراق سرانجام با موفقيت همراه نخواهد بود؟

شيرين عبادی:

شرايط امروز را در عراق يا افغانستان در نظر بگيريد، آيا در آنجا هم اکنون حقوق بشر رعايت میشود؟ به هيچ رو! حضور آمريکايیها خفه کننده است. تا زمانی که نيازهای اساسی مردم تامين نشود، استقرار دموکراسی غيرممکن خواهد بود. هر ملتی بايد اين حق را داشته باشد که خود را آزاد کند و راه خود را بيابد، بدون خشونت و انقلاب. من به عنوان يک زن، يک مسلمان و يک وکيل چنين مسيری را در زندگی خود برگزيدهام.

 

اشپيگل:

نظر شما درباره فلسطينیها که مبارزه خود را برای تشکيل يک کشور مستقل با خشونت بسيار دنبال میکنند؟

شيرين عبادی:

در فلسطين هم اکنون نبرد نابرابری جريان دارد. من در اينجا خشونت ارتش اسراييل(رژيم صهيونيستی) را عليه فلسطينیها محکوم میکنم. اما در عين حال من به خاطر انجام حملات انتحاری [شهادت طلبانه] به ويژه اگر با نام اسلام صورت گيرد، شوکه شدهام(!) بر اساس برداشت من اسلام به طور کامل با يک دموکراسی مدرن سازگار است. مسلمانان خوب بايد اين مساله را حتی در مبارزات خود در راه آزادی مورد توجه قرار دهند.

 

اشپيگل:

پاپ که خود نامزد دريافت جايزه صلح نوبل بود، به شما تبريک گفته است. آيا به نظر شما گفتوگو ميان اسلام و مسيحيت امکان پذير است؟

شيرين عبادی:

من به خاطر پيام تبريک پاپ احساس وجد میکنم. پاپ ژان پل دوم هميشه مورد احترام من بوده است. اين که او آشکارا با جنگ آمريکا عليه عراق مخالفت کرد، از نظر من بسيار شايسته تقدير است. او نيز از برخی جهات همچون من برای آزادی، منزلت انسان، صلح، تساهل و گفت وگو مبارزه میکند.