يکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۸۲ - ۱۲ اکتبر ۲۰۰۳

حميدرضا جلايي‌پور:
دريافت جايزه‌ي صلح نوبل توسط شيرين عبادي انتخاب شايسته‌اي بود

امير محبيان :
جايزه‌ي صلح نوبل براي شيرين عباد ي بيش از آن‌كه پيامي انساني داشته باشد، حاصل پيام سياسي از سوي اروپا براي ايران است.


حميدرضا جلايي‌پور مدرس دانشكده‌ي علوم اجتماعي دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) به ذكر پنج نكته راجع به دريافت جايزه‌ي صلح نوبل توسط شيرين عبادي اشاره كرد و افزود: ايشان تقريبا بيش از 20 سال است كه روي موضوعي بنيادي به لحاظ فكري و عملي فعاليت خود را متمركز كرده‌اند و آن موضوع نيز حقوق بشر است. خصوصا كار ايشان در اين‌جا اهميت مي‌يابد كه در دو سه دهه‌ي گذشته جامعه‌ي ما هيجاناتي نظير انقلاب را پشت سر گذاشته است. در همه‌ي جوامع هنگامي كه اين نوع تحولات بروز مي‌كنند مساله‌ي حقوق بشر مي‌تواند مخدوش شود و افرادي كه از حقوق بشر دفاع مي‌كنند اندك مي‌شوند؛ ولي وي به‌رغم بحران‌هايي كه ايران در سه دهه‌ي گذشته پشت سر گذاشته است تمركز و پي‌گيري خود روي اين موضوع را از دست نداده‌اند.
وي در ادامه افزود: نكته‌ي ديگري كه بايد بدان توجه كرد، تلاش خستگي‌ناپذير ايشان به عنوان يك زن در اين راه است. كساني كه در كشورهاي جهان سوم از حقوق بشر دفاع مي‌كنند خصوصا اگر زن باشند با مشكلات بيشتري مواجه هستند. عبادي به‌رغم اين‌كه قبل از انقلاب حقوقدان برجسته‌اي بود و توانسته بود مقام قضاوت را كسب كند و به همين دليل جزو نخبگان حقوقي به شمار مي‌رفت، به دليل وقايع بعد از انقلاب عملا نتوانست در اين سمت فعاليت كند؛ تا جايي كه حتي مجبور شد بازنشستگي زودرس را قبول كند. به اين ترتيب هركس جاي او بود از اين حوادث سرخورده مي‌شد و راه را ادامه نمي‌داد، ولي عبادي به‌رغم ضربات مهلك كه به او وارد شد، به صورتي خستگي‌ناپذير راه خود را ادامه داد و به گونه‌اي متمركز روي مسايلي نظير حقوق بشر، حقوق زنان و حقوق كودكان تكيه كرد.
نكته‌ي سوم در كار وي بعد فرهيختگي است. او به عنوان شخصي كه در التهابات سال‌هاي گذشته قرار گرفته، به‌رغم همه‌ي بي‌مهري‌هايي كه به او شده است (حتي به زندان نيز كشيده شد) هيچ‌وقت جانب انصاف را ترك نكرد و اين موضوع بسيار حائز اهميت است؛‌ چرا كه معمولا اشخاصي كه در اين نوع زمينه‌ها فعاليت مي‌كنند و در معرض فشار قرار مي‌گيرند ممكن است در برهه‌هايي هيجاني شوند و جانب انصاف را رها كنند؛‌ در صورتي كه ما شاهد بوديم او در مصاحبه‌ي ديروز نيز منصفانه صحبت كرد. چه بسا كه اگر كسي اين بعد فرهيختگي را نداشت، ممكن بود در اين شرايط حرف‌هايي را بزند كه جنبه‌ي عقده‌گشايي داشته باشد و لذا اين بعد بسيار حائز اهميت است.
وي افزود: نكته‌اي كه در جايزه‌ي او مطرح است اين است كه افرادي كه براي حقوق بشر و حقوق بندگان خدا زحمت مي‌كشند، اگرچه در اين دنيا به آنها سخت مي‌گذرد ولي به عنوان يك مسلمان به طور قطع ما معتقديم كه آنها در آخرت پاداش مي‌گيرند. حال اتفاقا نكته‌اي كه در جايزه‌ي خانم عبادي اتفاق افتاد اين بود كه ممكن است اشخاصي كه در اين زمينه‌ها فعاليت مي‌كنند در داخل كشور مورد بي‌مهري قرار گيرند ولي بالاخره در دنيا انسان‌هاي منصفي هستند كه اين زحمات را ناديده نمي‌گيرند، و از اين افراد تقدير مي‌كنند كه زندگي خود را وقف مسايل بنياديني نظير حقوق بشر كرده‌اند؛‌ مخصوصا در كشور ما كه در 6 - 5 سال گذشته كساني كه براي حقوق قانوني مردم زحمت مي‌كشيدند اين امر براي آنها كه از جمله‌ي آنها اصلاح‌طلباني كه در زندان هستند مايه‌ي اميدواري است و گويي اين جايزه تقديم به همه‌ي آنهاست.
وي در پايان افزود: سازماني كه اين جايزه را تعيين كرده نيز بسيار جالب عمل كرده است؛ دليل آن هم اين است كه در جامعه‌ي فكري كشور ما حتي يك شخصيت فكري ـ فرهنگي هم وجود ندارد كه از اين جايزه ناراحت شده باشد و همه خوشحالند. بنابراين گزينشي جالب بود؛ به نحوي كه وقتي همه خبردار شدند خوشحال شدند و اين امر وفاق بالايي را در ميان فرهنگيان و اهل قلم به وجود آورده است.
در آخر دريافت

اين جايزه را به ايشان، مردم ايران و خصوصا فمينيست‌هاي ايراني تبريك مي‌گويم.

امير محبيان :
جايزه‌ي صلح نوبل براي شيرين عباد ي بيش از آن‌كه پيامي انساني داشته باشد، حاصل پيام سياسي از سوي اروپا براي ايران است.

امير محبيان نايب رييس انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان و عضو شوراي سردبيري روزنامه‌ي رسالت ،در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران ضمن بيان مطالب فوق افزود:جايزه‌ي صلح نوبل براي شيرين عبادي كه شادي وصف‌ناپذير طيفي از راديكالهاي دوم خردادي را به دنبال داشت، بيش از آن‌كه پيامي انساني داشته باشد، به گمان من حاصل پيام سياسي از سوي اروپا براي ايران است. هرچند عبادي به عنوان يك چهره‌ي شاخص اصلاح‌طلب با گرايش همسو با دولت آقاي خاتمي به شمار نمي‌رود و تمايلات فمينيستي و سكولار در مواضع وي آشكار است اما شايد استقبال عجيب حتي تا سرحد ذوق‌زدگي دولت كه كاملا غيرديپلماتيك مي‌نمايد به اين صورت گرفته كه خانم عبادي بتواند نقش سفير غير رسمي روابط ايران و اروپا را به سود توجيه اوضاع ايران بازي كند. قصد ندارم بدبين باشم ولي گمان دارم دولت كمي شتاب‌زده عمل كرده است؛ زيرا گزينش فردي از ايران با فاصله‌ي روشن و راديكالي از اصلاحات مورد نظر دولت بيشتر از آن‌كه مويد نظر اصلاح‌طلبان حكومتي باشد، حكايت از آن دارد كه بر اساس تز ديويد فرام الگوي لهستانيزه شدن براي ايران برگزيده شده است و تلاش مي‌شود جبهه‌ي جديد تبليغاتي عليه ايران گشوده شود. هرچند قضاوت هنوز زود است ولي آينده (شايد خيلي نزديك) و مواضع خانم عبادي ثابت خواهد كرد سخنگوي دولت تا چه حد دقيق و طبق منافع ملي عمل كرده است و تا چه حد خوشبينانه و بلكه ساده‌انگارانه.