يکشنبه ۱۸خرداد ۱۳۸۲ - ۸ ژوئن ۲۰۰۳

آمريکا و برنامه های اتمی ايران

جمشيد فاروقی

صدای آلمان

سياست ايالات متحده آمريکا در برابر جمهوری اسلامی ايران و فشارهای بريتانيا بر ايران در ارتباط با مداخله های سياسی اين کشور در عراق از يکسو و مسئله برنامه های اتمی ايران و نقش روسيه در اين رابطه از سوی ديگر در محور توجه رسانه های گروهی جهان قرار داشته است. روسيه عليرغم اظهارات ولاديمير پوتين در همايش عالی کشورهای وابسته به گروه جی -۸ در اويان، خواهان تداوم همکاری خود با ايران در ارتباط با پروژه های اتمی آن کشور شده است. يکی از مسئولان بلندپايه وزارت امور خارجه روسيه در پاسخ به پرسش خبرنگار که آيا روسيه حتی در صورتيکه جمهوری اسلامی از امضای پروتکل الحاقی سازمان ملل خودداری ورزد، حاضر به ادامه اين همکاری است، کوتاه و مختصر گفت: آری. و همين پاسخ کوتاه خشم بريتانيا را بر انگيخته است. طبق گزارش منتشر شده از سوی خبرگزاری فرانس پرس تونی بلر، نخست وزير بريتانيا با اشاره به سخنان پوتين در اويان مراتب ناخرسندی خود را اعلام کرده است. پوتين در اين همايش متعهد شده بود که مادام آنکه جمهوری اسلامی ايران به کنترل بين المللی برنامه اتمی خود گردن ننهد، از فروش انرژی هسته ای به آن کشور خودداری ورزد. از جانب ديگر رسانه های آمريکا اعلام کرده اند که روسيه دو بار اخيرا چنين تعهدی را در برابر مقامات آمريکايی مطرح کرده است. يکبار در جريان ديدار اخير با وزير امور خارجه آمريکا، کولين پاول و بار ديگر در همايش اويان.

روسيه تا کنون اتهامات آمريکا در ارتباط با قصد توليد جنگ افزارهای اتمی از سوی ايران را رد کرده است. آمريکا مدعی است که ايران با در اختيار داشتن منابع وسيع گاز و نفت، نيازی به انرژی اتمی ندارد. حال آنکه روسيه نيز همچون غرب معتقد است که همکاری مشترک اتمی دو کشور مشروط به پذيرش پروتکل اتمی از سوی جمهوری اسلامی ايران است. از آن گذشته روسيه خواستار انعقاد قرارداد ويژه ای با جمهوری اسلامی ايران است. بر اساس اين قرارداد، ايران موظف است تمامی تفاله های اتمی نيروگاه بوشهر را به روسيه پس دهد.

اين در حالی است که برخی از رسانه های روسيه تا کنون اعلام کرده اند که آمريکا و روسيه بر سر ايران به معامله پرداخته و قرار شده است که روسيه با کناره گيری از پروژه اتمی بوشهر، بعنوان پاداش ازعوايد ناشی از توليد نفت عراق سود برد. روزنامه روسی کومرسانت اخيرا گزارش داده است که اظهارات اخير پوتين و برخی از مقامات روسی، نشانه صحت داشتن اين شايعه است و اينک آنان راه خود را بسوی منابع نفتی عراق گشوده اند.

روزنامه آلمانی زبان «دی پرسه» نيز به تنش موجود در مناسبات بين ايران و آمريکا پرداخته و از جمله چنين نوشته است:

مشاور امنيتی ايالات متحده آمريکا، خانم کوندوليزا رايس ايران را متهم بدان ساخته است که يک سياست تهاجمی را در منطقه دنبال ميکند و کمال خرازی نيز اعلام کرده است که اوضاع در عراق آنگونه پيش نميرود که ايالات متحده آمريکا خواهان آن بوده، و از اينرو آمريکاييان اينک در جستجو يافتن مقصر هستند، تا کاسه و کوزه ها را سر آن خراب کنند و اين بار نخستی نيست که آمريکا از اين سياست بهره ميگيرد. اما، اتهامات آمريکا عليه ايران بسی سنگين تر از اين حرفهاست، آمريکا ايران را متهم به آن ميسازد که در تلاش برای ايجاد جنگ افزارهای اتمی بوده، در عراق مداخله ميکند و از تروريسم در خاورميانه پشتيبانی مينمايد. جمهوری اسلامی ايران نيز اعلام کرده است که هرگاه ايالات متحده آمريکا تحريم اقتصادی اين کشور را خاتمه دهد اين کشور حاضر به امضای پروتکل اتمی است . موضوع در مورد نيروهای القاعده حساس تر است. ايالات متحده آمريکا پس از حملات تروريستی رياض مدعی شده است که جمهوری اسلامی ايران به تروريستهای سازمان القاعده پناه داده است. ايران اين موضوع را تکذيب ميکند و مدعی است که اين کشور تا کنون صدها نفر از وابسته به اين شبکه تروريستی را دستگير نموده و به کشورهايشان تحويل داده است.