رويای ديرينی را جان میبخشيم!
اعتماد متقابلی که امروز در امضای بيانيه منعکس شده
، حاصل يک دوران پر درد مبارزه است. تداوم اين حرکت در گرو درک ارزش اين اعتمادها
و عملکرد بهپرنسيپهايی
است که به تقويت اين اعتمادها ياری دهد
مبارزه در ميدان بزرگ نيازمند پذيرش قانونمنديهايی
است که با فعاليت در يک گروه کوچک يکسان نيست
مريم سطوت
Satwat_m@gmx.de
ايران امروز
از زمانی که تلاش در راه نزديکی جمهوری خواهان
آغاز گرديد و پس از مباحث متعاقب انتشار سند برای اتحاد جمهوريخواهان ، آهنگی که
مدتها قبل شنيده بودم مرتب در گوشم زمزمه میکند:
رويايی ديرين را ، در دلها جان میبخشيم؛
زشتی را ميسوزيم ؛ در راه زيبايی؛
پروازی نو گيريم ؛ راهی ديگر گيريم ، مستی از سر
گيريم.....
آيا واقعا حرکت در جهت تحقق رويای چندين ساله ما
آغاز گرديده و امکان همزبانی و کار مشترک مجموعه آنانی که به تجدد ، دمکراسی و نو
انديشی اعتقاد دارند فراهم گرديده؟ و يا اينکه عمر اين همزبانی نيز چند صباحی
بيشتر نخواهد پاييد و پس از آن هر يک از امضا کنندگان راهی جداگانه را پی خواهند
گرفت وهر يک ديگری را مسئول ناکامیها خواهد
شمرد؟
کسانی که سند منتشر شده را امضا کرده و يا بعبارت
ديگر متعهد شدهاند که در راه تحقق اصول مطرح در اين سند
خواهند کوشيد ، طيف گستردهای از فعالين
سياسی را در بر ميگيرند که در گذشتههای دور يا
نزديک به جريانات سياسی کاملأ متفاوتی تعلق داشته اند! از نيروهايی که به لحاظ
تفکر يا سياست با دمکراتهای مذهبی
پيوند داشتهاند ، تا کسانی که به جنبش ملی تعلق دارند
، تا کسانی از شاخههای مختلف چپ! (فدايی و
تودهای و يا خط ۳.... ). قرار گرفتن چنين طيف
گستردهای از نيروهای سياسی ايران درکنار يکديگر
تا کنون سابقه نداشته است! محمد ارسی ، مهدی فتاپور ، مهدی ممکن ، هما سرشار ،
نسرين بصيری ، مرتضی ملک محمدی ، مهرداد مشايخی و.... درکنار يکديگر به توضيح اين
حرکت بر میخيزند و همسو با يکديگر از آن دفاع ميکنند!
چهرههايی که در گذشته در مواردی حتی در برابر
يکديگر قرار داشتند و به جريانات گوناگونی با سابقه و فرهنگ سياسی متفاوت تعلق
داشته و يا دارند و حتی شايد امروز نيز در برخی وجوه يکديگر را تاييد نکنند. اين
حرکت حتی اگر به مقصود نرسد و در همين نقطه نيز متوقف گردد ، فضای نوينی پديد
آورده ، مباحث جديدی را موجب شده و قطعا تاثيرات بزرگ و درازمدتی بر فضای سياسی
جامعه ما خواهد داشت.
چنين تجمعی طبيعتا با حملات تند دشمنان آزادی
مواجه خواهد شد. کسانی که همراه شدن نيروهای معتقد به دمکراسی را عليه منافع خود
ميدانند ، قطعا با اين حرکت خصمانه برخورد خواهند کرد.
در عين حال بخشی از کسانی که به همين تفکر تعلق
دارند نيز اين حرکت را مورد انتقاد و در مواردی حمله قراردادند. برخی از دوستان به
علت انتقاداتی که به مواضعی از اين بيانيه دارند ، و يا کمبودهايی که در آن ديدهاند
، به نفی کليت اين حرکت برخاستهاند. لازمه
همراهی چنين طيف گستردهای از نيروها
، پذيرش طرح مواضعی است که طبعأ نميتواند با مواضع هر يک از نيروها در همه عرصهها
منطبق باشد. اين بيانيه بارها و بارها تصحيح خواهد شد. اما در نهايت نيز همه
آنهايی که به اين حرکت تعلق دارند ، بايد بپذيرند که مواضع کلی يک جريان وسيع
هيچگاه نميتواند موضعگيریهای تک تک
نيروهای شرکت کننده درآن را عينأ بيان کند؛ و در واقع مبارزه در ميدان بزرگ
نيازمند پذيرش قانونمنديهايی است که با فعاليت در يک گروه کوچک يکسان نيست.
برخی ديگر از دوستان با انتقاد از مواضع گدشته اين
و يا آن جريان و بی اعتماديهای ناشی از آن ، نگرانی و يا بی اعتمای خودرا به اين
حرکت ابرازداشتند. آنانی که امروز به اين حرکت پيوسته اند؛ در واقع پذيرفتهاند
که خود دارای خطا و در مواردی خطاهای بزرگ بودهاند و اساسأ
اين پيوند تازه بيانگر همين امر است که ايشان خواهان آنند تا در همفکری با يکديگر
، بررسی خطاهای گذشته را توشه راه آينده سازند. آنانی که به علت وجود اشتباه يا
خطا در دورههايی از گذشته سياسی نيروها نمیتوانند
به آنها اعتماد کنند و اين امر را مانع کار مشترک ميدانند ، در واقع جريان فکری را
که خود به آن تعلق دارند ، عاری از خطا ميشمارند. نزديکی ميان نيروهای آزاديخواه
ايران به اين دليل امکان پذير گرديد که همه پذيرفتند که خود تماما محق نبوده وبا
مقدم دانستن ضرورتهای سياسی جامعه بر اختلافات تاريخی و سياسی کوشيدند بر نقاط
مثبت ديگران در گذشته و حال صحه گذارند! موفقيت و تداوم فعاليت اين جريان تنها در
صورتی امکان پذير خواهد شد که اين روش تداوم يابد. تاکيد بر بی اعتمادیها
تنها زمانی مثبت است که در جهت ضرورت بکار گيری راه کارهايی در جهت غلبه بر بی
اعتمادیها بکار گرفته شود.
آنچه در اين سند از نظر من شايد بتوان گفت نوين
بود؛ نه مواد برنامهای اعلام شده در آن ،
بلکه ارزشهايی است که اين جمع در چند جمله بعنوان پايههای فکری خود
معرفی نموده است. جريانی که خود را با ارزشهايی چون اعتقاد به گفتگو ، شکيبايی و
تحمل مخالف معرفی ميکند و اينها را بر ارزشهايی چون" مبارزه قاطعانه عليه
دشمنان" مقدم ميشمارد. جريانی که خود را با اعتقاد به حکومت قانون معرفی
ميکند ، و قانون را با مجموعه اصولی متکی به رای مردم توضيح ميدهد.
اين جريان قطعا در موضع گيريهای خود عاری از خطا
نخواهد بود. در مبارزه سياسی از خطا گريزی نيست. اين طيف گوناگون نيروها قطعأ در
کار مشترک دچار کندی خواهند بود و نخواهند توانست آن تحرک و روشنی را که در يک
سازمان واحد و يکپارچه عملی ست دارا باشد. و نيز هر يک از ما جموريخواهان بدون شک
به آنچه تا بامروز عمل شده و يا خواهد شد ، انتقاداتی داريم و خواهيم داشت.
بنظر من آنچه در پس همه فراز و نشيبهای
سياسی ضامن تداوم اين حرکت خواهد بود ، پايبندی به همان چند جمله ايست که بخشی از
ارزشهای اعتقادی اين نيرو را تشکيل ميدهد. اعتماد متقابلی که امروز در امضای
بيانيه منعکس شده ، حاصل يک دوران پر درد مبارزه است. تداوم اين حرکت در گرو درک
ارزش اين اعتمادها و عملکرد به پرنسيپهايی است که
به تقويت اين اعتمادها ياری دهد.
مريم سطوت
۲۸. ۰۵. ۲۰۰۳
