چانه زنی ترکيه با ايران

ترکيه از ۲۴ ژوئن واردات گاز از ايران را که از طريق خط لوله ۲۵۷۷ کيلومتری تبريز- آنکارا انجام می شد قطع کرد که دولت ايران انگيزه اصلی ترکيه را در اين اقدام، مشکلات اقتصادی ترکيه می داند.

مهرداد فرهمند  - بی بی سی

زکی چاخان وزير انرژی و منابع طبيعی ترکيه شامگاه دوشنبه وارد تهران شد تا برای کاهش نرخ گاز وارداتی از ايران با مقامهای اين کشور به گفت وگو بپردازد.

وزير انرژی ترکيه در شرايطی وارد تهران شد که مذاکراتش با روسيه در خصوص کاهش نرخ گاز وارداتی از آن کشور نتيجه مثبت داده و روسيه بهای گاز صادراتی خود به ترکيه را نه در صد پايين آورده است.

ترکيه بدين ترتيب هزينه ترکيه از محل واردات گاز از روسيه تا سال ۲۰۰۵، مجموعا به ميزان ۴/۲۸۰ ميليون دلار کاهش يافته و قرار است شرکت سهامی خطوط لوله نفت و گاز ترکيه (بوتاش) نرخ گاز را در داخل ترکيه نيز کاهش دهد.

آقای چاخان يک روز پيش از سفر به ايران در جمع خبرنگاران در شهر زونگول داغ در شمال ترکيه با تکرار اين ادعا که گاز وارداتی از ايران غير بهداشتی است و کيفيت مطلوبی را که در قرارداد قيد شده ندارد گفته بود وقتی برای همتای ايرانی اش توضيح دهد که روسيه به تازگی از بهای گاز صادراتی اش به ترکيه کاسته است، کاهش بهای گاز صادراتی ايران به ترکيه نيز امکان پذير خواهد شد.

هنگامی که صادرات گاز ايران به ترکيه آغاز شد تبليغات فراوانی در مورد اين معامله پرمنفعت سی ميليارد دلاری جريان يافت و ترکيه هنگامی واردات گاز خود از ايران را قطع کرد که هنوز تصاوير تبليغاتی حاکی از آغاز فصلی تازه و پربار در روابط اقتصادی ايران و ترکيه در جايجای شهر های بزرگ ايران به چشم می خورد.

برخورد مقامهای ايرانی با تلاشهای ترکيه برای تخفيف گرفتن از ايران نشان می دهد که آن ها نيز به پايين آوردن بهای گاز صادراتی به ترکيه بی ميل نيستند.

بيژن نامدار زنگنه وزير نفت ايران گفته است که مسايل و مشکلات بين ايران و ترکيه در زمينه صادرات گاز با سفر وزير انرژی ترکيه به تهران حل خواهد شد و صدور گاز به احتمال صد در صد از سر گرفته می شود.

آقای زنگنه با اشاره به اين جمله معروف که در حوزه تجارت هرچيزی قابل مذاکره است گفته که منتظر است ترکيه بهای پيشنهادی خود را برای ازسرگيری خريد گاز از ايران را اعلام کند.

اين در حالی است که برخی مقامهای ايرانی ارزان فروشی روسيه در صدور فرآورده های نفتی را خارج کردن بازار از دست ايران و دستيابی به بازارهای جديد نفت و گاز می دانند

گفته می شود ترکيه همچنين پيش از مذاکره با ايران انبارهای ذخيره گاز خود را پر کرده است.

بنابر قرارداد منعقد شده ميان ايران و ترکيه اگر هر از طرفين اقدام به نقض قرارداد کند بايد تمام خسارتی را که به طرف ديگر وارد می شود بپردازد و بيژن نامدار زنگنه وزير نفت ايران چندی پيش گفته بود در صورتی که ترکيه خريد گاز از ايران را تا دو ماه ديگر از سر نگيرد، از اين کشور طلب غرامت خواهد کرد.

ترکيه از ۲۴ ژوئن واردات گاز از ايران را که از طريق خط لوله ۲۵۷۷ کيلومتری تبريز- آنکارا انجام می شد قطع کرد که دولت ايران انگيزه اصلی ترکيه را در اين اقدام، مشکلات اقتصادی ترکيه می داند.

ترکيه بنابر قراری که با ايران دارد بايد تا پايان سال ۲۰۰۲ ميلادی سه ميليارد متر مکعب گاز از ايران وارد کند و اين ميزان بايد تا پنج سال ديگر به ده ميليارد متر مکعب در سال برسد.

ترکيه علاوه بر ايران با روسيه و برخی کشورهای ديگر نيز قرارداد خريد گاز امضا کرده و هدف مقام های اين کشور اين بوده که گاز خريداری شده را به اروپا منتقل کنند و به کشورهای اروپايی بفروشند.