شنبه ۲۱ دی ۱۳۸۱- ۱۱ ژانويه ۲۰۰۳

همايش زن در سينما

---------------

تهمينه ميلانی:

مسالهی زنان در جامعه، مساله کل جامعه است

بنیاعتماد: نمیتوانم خودم را حامی فمنيسم در ايران بدانم

معتمدآريا: تفکيک کردن هر شکلی از هنر به زنانه و مردانه برای من خوشآيند نيست

زنان در جامعه، فقط يک جنس نيستند؛ بلکه نصف جامعهاند و در واقع کامل کننده مردان هستند. بنابراين تا وقتی مشکل دارند، اين مشکل به کل جامعه سرايت می کند و صدمه میزند.

تهمينه ميلانی، کارگردان سينما با حضور در همايش زن در سينما پس از نمايش فيلم "دو زن" به پرسشهای حاضران پاسخ گفت.

به گزارش خبرنگار ايسنا، در ابتدای جلسه ميلانی از حضور حميده خيرآبادی در اين جلسه تشکر کرد و درباره برگزاری چنين همايشهايی گفت: من کلا اعتقاد دارم که ما برای رسيدن به يک تعالی اجتماعی بايد کمیها و کاستیهای جامعهمان را جبران کنيم. برخی از اين کاستیها به مسايل زنان مربوط میشود.

ميلانی علت توجه بيشتر به زنان در فيلمهايش را به نبود شناخت دقيق از زن در جامعه مربوط دانست و افزود: بخش عمدهيی از اين مساله به اين قضيه مربوط است که اصولا زنان ما حرف نمیزنند و انسانهای آبروداری محسوب میشوند و مثلا ما نمیتوانيم آمار دقيقی از زنان کتک خورده در جامعه داشته باشيم.

ميلانی در ادامه تصريح کرد: مساله زنان در جامعه فقط مساله زنان نيست؛ بلکه مربوط به کل جامعه میباشد. من در سميناری مشابه اين همايش، خواهش کردم که اين مساله، يعنی فيلم ساختن درباره ذهنيات زنان و مسايل و مشکلات آنان به عنوان يک "ژانر" مطرح شود. مثل ژانر سينمای کودک و نوجوان.

وی افزود: به اين صورت میشود يک عده به صورت تخصصی راجع به مسايل زنان فيلمنامه بنويسند و در اين باره فيلمهای تخصصی ساخته شوند.

کارگردان "نيمه پنهان" يادآور شد: از آنجايی که بنده اعتقاد دارم چنين امری ضروری است و از نان شب هم واجبتر است، اعتقاد دارم چنين همايشهايی بسيار مثبت است.

ميلانی در پاسخ به اين پرسش که برای در نيفتادن در ورطهی فمينيسم افراطی چه تمهيداتی میانديشيد، گفت: وقتی در جامعه ما صحبت از فمينيسم میشود، برای من خنده دار است، چون اولا تعريف درستی از اين واژه وجود ندارد. ما داريم درباره حداقل حق انسان صحبت میکنيم. جريانات فمينيستی در دنيا به جاهايی رسيدهاند که عقل جن هم قد نمیدهد، ما کجا رسيدهايم؟ کارهای ما در حداقلهاست، مثلا بچهای (دختر خانمی) بتواند درساش را ادامه بدهد يا بتواند حق طلاق بگيرد. ما حتا راجع به مادری که بچه نمیخواهد نمیتوانيم حرفی بزنيم.

ميلانی افزود: بنابراين صحبت از فمينيسم در اين جامعه بسته، به نظر من زيادی است و اصلا امکان ندارد و آنقدر شرايط جامعه ما محدود کننده است که اصلا فمينيسم به آن مفهومی که در اروپا رايج است را نداريم. کارگردان "دو زن" در ادامه جلسه درباره شکلگيری اين فيلم گفت: دو زن براساس ماجرايی واقعی شکل گرفته است و مساله اصلی که در اين فيلم بدنبال آن هستم، مساله هويت است و ناديده گرفتن هويت يک انسان به نظر من، بزرگترين جنايت در حق او است.

بنیاعتماد: نمیتوانم خودم را حامی فمنيسم در ايران بدانم

معتمدآريا: تفکيک کردن هر شکلی از هنر به زنانه و مردانه برای من خوشآيند نيست

هيچ تمايلی ندارم با اين تفکيک در هيچ جايی راجع به فيلمهايم صحبت شود و اميدوارم آخرين باری باشد که در همايش، سمينار يا هر گردهمايی تفکيک شده زنانه و مردانه شرکت میکنم.

به گزارش ايسنا، رخشان بنیاعتماد، کارگردان سينما با حضور در همايش زن در سينما پس از نمايش فيلم "روسری آبی" به پرسش های حاضران پاسخ گفت.

بنیاعتماد در پاسخ به اين سوال که آيا در قشر ثروتمند زنان ايرانی قصد طرح مسائل قابل بحثی را در آينده خواهند داشت يا خير، گفت: اگر احساس کنم که موضوع قابل طرحی نه تنها برای زنان که حتی در زمينه مردان در اين قشر برايم قابل تامل است آن را مطرح خواهم کرد.

در ادامه، فاطمه معتمدآريا مجری جلسه نيز در اين باره تاکيد کرد: فکر میکنم تفکيک کردن هر شکلی از هنر به عنوان زنانه و مردانه برای من هم چيز خوشايندی نيست. ضمن اينکه اگر مشکل يا مسالهای وجود دارد، هم برای مردان است، هم برای زنها، آيا تاکنون کسی آمده است بگويد مرد در سينمای ايران، چه وضعيتی دارد؟

وی افزود: به نظر من وضعيت مردان در سينمای ايران بسيار اسفبارتر است از زنان.

رخشان بنیاعتماد، دربارهی دوستداشتنیترين شخصيت زن در آثارش گفت: واقعا هيچ گاه فکر نکردم دوست داشتنیترين شخصيت فيلم هايم به تفکيک زن يا مرد کدام است. ضمن اينکه جواب به اين پرسش نه فقط سخت که غير ممکن هم هست؛ چرا که هر کدام از شخصيتها در فيلمهايم براساس شناخت بر مبنای اعتقاد به طرح موضوعات حول محور آن شخصيت شکل گرفتهاند و بر مبنای ضرورت به تصوير کشيدن آن شخصيت روی پرده نوشته و ساخته میشود و طبيعتا برای فيلمساز يک تعلق خاطر و يک ارتباط خيلی خيلی نزديک دارد و مشکل هست که آدم يکی از شخصيتها را انتخاب بکند.

رخشان بنیاعتماد درباره فمنيسم در آثارش گفت: مباحث مختلف در هر جامعهای براساس شرايط و موقعيت و زمينههای فرهنگی آن جامعه تعريف میشود؛ به نظر من فمنيسم به عنوان يک جريان هنوز در جامعه ما شکل نگرفته است.

وی تاکيد کرد: اين بدين معناست که کسانی ذهنيت درست، پيشرو و ذهنيت دموکراتی نسبت به مقوله جنبشهای زن دارند در جامعه ما وجود دارند و در مقابلش نيز ديدگاههای افراطی و تفريطی وجود دارند تا زمانی که آن ديدگاه مترقی به شکل يک جريان درجامعه ما جا نيفتاده باشد نمیتوانيم چيزی بگوييم.

وی افزود: من از جريانی با احترام نام میبرم که در جامعه با توجه به شرايط فرهنگی ما، ايده و ايدئولوژیای را تعريف کنند تا زمانی که اين اتفاق نيفتاده است، من شخصا نمیتوانم به عنوان يک انسان ايرانی بگويم از فمنيسم در ايران دفاع میکنم و تا وقتی که اين تعريف از حوزه و حيطهی تفکر افراد بسياری که در جامعه وجود دارند به صورت يک جريان در نيامده، نمیتوانم خودم را حامی آن بدانم.